Explore Giữa lưng chừng trời đất, Lìm Mông, Lìm Thái say giấc với đời
Ngày mới bước chân đến Mù Căng Chải, lúa vàng ruộm chào đón những vị khách đường xa chúng tôi, cái tên Lìm Mông khi ấy còn khá xa lạ, phần vì không tìm hiểu tường tận trước khi đi, phần vì thời gian ít ỏi chẳng đủ để ở chơi nhiều hơn nữa, nhưng tôi vẫn nhớ, cảm giác khi xe qua đèo Khau Phạ trông xuống thung lũng vàng dưới kia khắc khoải mãi không thôi.
Thung lũng vàng ngày ấy
Năm đó, xe tôi - chiếc Vespa cổ chạy được lên con dốc cao nhất của bản Lìm Mông sau hàng đợt khói nhả và mấy bận suýt xuống đẩy xe, thì dừng nghỉ và có dịp ngắm kỹ hơn những thửa ruộng bậc thang báo hiệu ngày mùa, thấp thoáng những mái nhà đơn sơ của cả người Mông lẫn người Thái ở bản Lìm Thái ngay cạnh. Người Thái làm nhà ngay sát đường, có phần trũng thấp gần suối, còn người Mông có khi ngụ giữa lưng chừng đồi dốc. Văn hóa khác biệt, nhưng hai bản làng vẫn nương nhau mà sống…
Lìm Mông một ngày mùa
Chạy xe theo con đường đất quanh co, không đến nỗi khó đi lắm, ít ai biết Lìm Mông xưa kia là một trong những “tứ đại hiểm địa” Tây Bắc bởi sự hiểm trở và sự tận cùng, tận cùng trong cái đường kẻ lên cao rồi mất hút mà bạn có thể trông thấy khi đứng từ đỉnh đèo Khau Phạ. Mấy căn nhà lúp xúp, khuôn mặt nhăn nheo của người lớn, đám trẻ nô đùa… bản làng thực bình yên, dưới nền trời cao xanh và lúa chín thơm lừng.
Mấy căn nhà lẫn trong màu lúa
Men theo những ruộng lúa chín lần tới bóng cây cao mọc giữa những thửa ruộng, cái lán phơi đầy những bắp ngô óng ánh mà lớp bẹ đã ngả màu bạc phếch, có lúc nắng quá phải chui xuống trú dưới đám lúa trĩu bông, mồ hôi nhễ nhại mà chẳng thấy mệt, vì đâu, có cơn gió cứ từng đợt thổi qua tâm hồn của mấy người trẻ, trong veo.
Những bóng cây cao giữa ruộng đồng
Những lần khác quay lại, tôi đã biết dành nhiều thời gian hơn cho Lìm Mông, Lìm Thái. Ở lại lâu hơn trong bản làng với những người xa lạ nhưng dành nhiều thiện cảm cho vị khách đường xa như tôi, pha chút cà phê trên đỉnh dốc một buổi chiều tà vừa nhấm nháp vừa ngắm nắng nhạt màu rồi dần tắt hẳn.
Miếng bánh gối đầu đời và hộp pate thịt nguội...
Mù Căng Chải trong tôi vẫn là những ngày dịu êm như thế, thảnh thơi và chẳng vướng bận nghĩ suy. Một chốn riêng, là bản làng Lìm Mông, Lìm Thái đang say giấc, giữa lưng chừng trời đất và kẻ lữ hành đang lặng lẽ trước diệu kỳ thiên nhiên.