Automobile Khi những cỗ xe tăng tốc vào kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo

Có lẽ ngay cả những chiếc xe cũng cảm thấy kinh ngạc nếu một ngày nào đó biết mình được tạo ra không chỉ từ bàn tay và khối óc con người mà còn cả trí tuệ nhân tạo.

Trong quá trình tìm kiếm tư liệu, người viết đã “đánh rơi một nhịp” khi bắt gặp hình ảnh những thiết kế xe quá đỗi độc đáo, thấp thoáng phong cách của các kiến trúc sư "cây đa cây đề" của thế kỷ 20. Đặc biệt hơn, tất cả đều được tạo ra bằng trí tuệ nhân tạo (AI) chứ không phải một nhà thiết kế.

Từ một ý tưởng khác thường

Khởi đầu với câu hỏi “Nếu các kiến trúc sư thiết kế ô tô sẽ như thế nào? Liệu chiếc xe đó có đặc biệt như những tòa nhà họ tạo ra không?”, các nhà sáng tạo nội dung của Moss and Fog đã thu được kết quả bất ngờ. Từ những mô tả phong cách của từng vị kiến trúc sư trứ danh, nền tảng AI "Midjourney" đã trình diễn các ý tưởng thiết kế mang đậm hơi thở vị lai và bút pháp của những huyền thoại Frank Lloyd Wright, Santiago Calatrava hay Kengo Kuma.

Thiết kế xe tạo nên bằng AI, mang âm hưởng Antoni Gaudi (trái) và Kengo Kuma. Ảnh: Moss and Fog 

Một số hình ảnh lại gợi liên tưởng về phong cách đặc trưng của Antoni Gaudí, Frank Gehry, Renzo Piano và Eero Saarinen. Từng sáng tạo như hiện thân của cuộc giao thoa giữa kiến trúc và xe cộ, nhưng ở cấp độ có phần táo bạo hơn các mẫu "xe concept" thường xuất hiện ở triển lãm ngành xe.

AI thiết kế xe mang phong cách của Zaha Hadid (trái) và Frank Lloyd Wright. Ảnh: Moss and Fog

Không chỉ mở mang tiềm năng sáng tạo thẩm mỹ, AI còn góp công tối ưu hóa kỹ nghệ trong ngành công nghiệp ô tô, thúc đẩy các quy trình chế tạo nhanh chóng và hiệu quả hơn. Khả năng phân tích và xử lý lượng thông tin khổng lồ của AI cũng hỗ trợ đắc lực cho các kỹ sư trong quá trình giải nhiều "bài toán khó" như tối ưu tính khí động học hay hiệu suất năng lượng của xe.

Tốc độ hớp hồn người đối diện của Czinger 21C nhanh không kém khả năng tăng tốc của siêu xe này. Ảnh: Czinger

Tiêu biểu là quá trình sản xuất Czinger 21C bằng công nghệ thiết kế tạo sinh (generative design). Được phát triển bởi hãng xe cùng tên có trụ sở tại California, Hoa Kỳ, siêu xe sở hữu hệ thống truyền động hybrid và thân xe được tạo nên bằng phần mềm thiết kế tạo sinh. Với công suất 1250 mã lực, "quái thú tốc độ" từ nước Mỹ chỉ mất chưa đầy 1,9 giây để hoàn thành cú nước rút từ 0-100km/h. Đội ngũ Czinger đã ứng dụng AI để tạo ra một kết cấu thân xe siêu nhẹ và có tính khí động học cao độ, giúp tối đa hóa lực ép xuống đồng thời giảm thiểu lực cản.

Hack Rod - cỗ xe đầu tiên trên thế giới do AI thiết kế. Ảnh: Hack Rod

Vượt ra ngoài những biên giới của việc cải tiến thông thường, liệu AI có thể tự thiết kế một chiếc ô tô hoàn chỉnh không? Câu trả lời được hé lộ phần nào trên Hack Rod - cỗ xe đầu tiên trên thế giới do AI thiết kế. Được tạo nên từ hàng tỉ dữ liệu đổ vào phần mềm thiết kế cộng sinh, cỗ xe trông như mạng lưới nơ-ron thần kinh này là thành quả của Primordial Research Project, dự án hợp tác giữa "gã khổng lồ" phần mềm thiết kế Autodesk và nhà sản xuất phim Bandito Brothers.

Tăng tốc trên đường đua

Mang tinh thần tranh tài nghẹt thở đến từng mili giây của giải F1 huyền thoại, nhưng AI mới là "quái xế" thực thụ sau vô-lăng. Đó là ý tưởng làm nên Abu Dhabi Autonomous Racing League (A2RL). Được vận hành bởi Aspire - một tổ chức có trụ sở tại Dubai, Các tiểu Vương quốc Ả rập Thống nhất, giải đua quy tụ 10 đội từ khắp nơi trên thế giới, tranh tài cho giải thưởng trị giá 2,25 triệu USD. Sự kiện diễn ra ở Yas Marina Circuit - đường đua nơi Abu Dhabi Grand Prix được tổ chức từ năm 2009. 

Chiếc xe đua này được "cầm lái" bởi các thuật toán. Ảnh: A2RL

Không hề có tay đua con người mà chính thuật toán mới là trung tâm của cuộc đua này. Dallara Super Formula SF23 mang dấu ấn chế tác của người Ý, trông giống những cỗ xe F1 mà Lewis Hamilton và Max Verstappen vẫn thường cầm lái. Điểm khác biệt: ở vị trí ghế lái là một cỗ máy. Mỗi chiếc xe đều giống nhau về mặt vật lý: nặng gần 700kg, trang bị động cơ xăng 4 xilanh thẳng hàng, có thể đạt tốc độ tối đa 300 km/h. Cơ hội thắng giải ảnh hưởng lớn bởi thuật toán mà các đội sử dụng nhằm giúp chiếc xe phản ứng nhanh nhất với thiết kế lắt léo của đường đua để án đích đầu tiên.

"Vũ khí bí mật" nâng tầm trải nghiệm

Dù đề cao các phát kiến công nghệ nhưng với nhiều thương hiệu xe xa xỉ, con người vẫn là trung tâm của mọi cuộc cách mạng, đặc biệt là về trải nghiệm. Nếu như trên đường đua F1, đội Scuderia Ferrari tận dụng triệt để AI và cơ sở dữ liệu nhằm tối ưu từng phần trăm giây lợi thế cạnh tranh, thì với các khách hàng cá nhân mua xe Ferrari, thương hiệu Ý cũng sốt sắng bắt tay với “gã khổng lồ” Amazon để khai thác tối đa sức mạnh của AI tạo sinh từ dịch vụ Amazon Web Services nhằm tăng cường trải nghiệm khách hàng. Theo đó, quá trình thiết kế xe Ferrari trên nền tảng số (car configurations) được tăng tốc nhanh hơn 20% so với trước đây nhờ trí tuệ nhân tạo.

Ferrari không phải hãng xe duy nhất tận dụng sức mạnh AI cho trải nghiệm này. Năm 2020, Bentley ra mắt hành trình thiết kế xe trên nền tảng số sau 3 năm ròng rã phát triển cùng Intel. Với sự cộng hưởng của AI, thời gian dựng hình ảnh số đạt tốc độ ấn tượng, đủ để các khách hàng tiềm năng thư thái tự mình thiết kế cỗ xe trong mơ, truyền cảm hứng cho họ trước khi đến showroom Bentley để đặt làm riêng xe.

AI được ứng dụng để tạo ra "âm thanh thích ứng" đầu tiên trong ngành công nghiệp xe. Ảnh: Bentley

Chỉ một năm sau, hãng xe sang từ Anh quốc tiếp tục bắt tay với nền tảng LifeScore để phát triển một tính năng vô tiền khoáng hậu, có thể tạo ra những thanh âm du dương “mix & match” theo thời gian thực với phong cách và phản hồi của người lái với chiếc xe. Một nỗ lực ứng dụng AI để sáng tạo âm thanh thích ứng (adaptive music) đầu tiên trong ngành công nghiệp xe, kích thích cảm xúc theo thời gian thực với sắc thái đa dạng, cho những hành trình đa sắc màu - từ những chuyến xe đường trường thư thái đến những cú lái tràn đầy năng lượng sung mãn.

Bentley và LifeScore đã cùng nhau tạo ra thuật toán cho phép các dữ liệu "đầu vào" như vòng tua máy hay gia tốc của xe góp phần "soạn thảo" nên những bản nhạc theo thời gian thực, liên tục "cá nhân hóa" theo từng phản hồi của chiếc xe. Với kho tàng dữ liệu âm thanh và bản ghi âm đồ sộ, người lái có thể “sáng tác” hơn 100 tỷ bản nhạc độc đáo suốt hành trình cầm lái vỏn vẹn 60 phút - nhiều hơn số lượng các vì sao trong thiên hà.

Với một số chủ xe sang, AI lại giống như nàng thơ âm thầm nâng tầm trải nghiệm trong cabin. Thực ra đó là thành quả của nhiều năm nghiên cứu và phát triển công nghệ trợ lý ảo tích hợp những tính năng thông minh. Chẳng hạn như BMW đã trao cho những chiếc xe đời mới của mình một "nàng thơ" mang tên BMW Intelligent Personal Assistant được ứng dụng triệt để trí tuệ nhân tạo để trở thành trợ lý thông minh và hữu ích cho người lái. Chung định hướng này, Mercedes-Benz mới đây đã ra mắt hệ điều hành MB.OS trang bị chức năng MBUX tích hợp trí tuệ nhân tạo với một điểm đáng chú ý: đây là trợ lý ảo có cảm xúc.

>>Xem thêm: Cách mạng AI & trải nghiệm cabin tại CES 2025