The Art Corner Giải mã sức hút vượt thời gian của loạt phim "Before"

Lịch sử điện ảnh khắc họa không biết bao nhiêu chuyện tình yêu lãng mạn, nhưng câu chuyện tình của Jesse và Celine trong chuỗi phim Before Sunrise, Before Sunset và Before Midnight lại là câu chuyện đặc biệt hơn cả. Bởi ở đó, tình yêu, tuổi trẻ, đánh mất và tìm lại được tái hiện như một bản tình ca với những khúc nhạc du dương, vỗ về những trái tim chan chứa một niềm tin thuần khiết vào tình yêu. 

Như một bản tình ca

Tuổi trẻ của mỗi người là một chuỗi những sự tình cờ, những con người chúng ta gặp, những nơi chúng ta đi qua, nhưng khi sự tình cờ ấy đến, bạn có đủ “liều” để nắm bắt? Câu chuyện của hai nhân vật chính trong loạt phim Before Sunrise- Before Sunset- Before Midnight, cũng bắt đầu bằng một sự tình cờ đơn thuần như vậy. Jesse - một chàng trai trẻ tuổi người Mỹ ôm trái tim tan vỡ lang thang với những điểm đến mơ hồ, và Celine - một cô gái xinh đẹp, thông minh trên đường trở lại Pháp sau chuyến thăm bà, họ tình cờ gặp nhau trên chuyến tàu xuyên Châu Âu. bắt đầu bằng những câu chào hỏi xã giao vu vơ, cuộc trò chuyện về chính trị, văn hóa, lý tưởng… của hai người rốt cuộc xuyên suốt hành trình khám phá thành phố Vienna xinh đẹp, Before Sunrise kết thúc bằng lời hẹn gặp lại  nhau sau 6 tháng của đôi trẻ. 

Before Sunset (2004), bộ phim tra mắt sau 10 năm, tiếp nối câu chuyện dở dang của Jesse và Celine, khi một lần nữa, họ lại tình cờ gặp nhau ở Paris, nơi Jesse ra mắt cuốn sách best-seller kể về cuộc gặp gỡ của chính mình với Celine. Những câu chào hỏi xã giao, để rồi một cuộc trò chuyện bất tận khác trải dài theo bước chân khám phá thành phố Paris của hai nhân vật chính. 

Cũng chỉ để lưu lại những cuộc trò chuyện của Jesse và Celine (lúc này đã là một đôi vợ chồng tuổi trung niên), Before Midnight (2014) theo bước chân của hai nhân vật chính trong kì nghỉ ở một vùng đảo tuyệt đẹp bên bờ Địa Trung Hải. 

Có khi nào, những cuộc trò chuyện lại có thể đẹp đến như vậy? Bởi chỉ thông qua ngôn từ và sự giao tiếp đơn thuần giữa hai tâm hồn, những cung bậc của tình yêu được khắc họa vẹn tròn, vừa tự nhiên vừa thực tinh tế. Khởi đầu bằng việc tìm thấy sự kết nối giữa hai trái tim cô đơn và e dè của tuổi trẻ, để rồi đánh mất nó bằng sự nghi ngại cũng bắt nguồn từ nỗi cô đơn, e dè ấy, rồi họ tìm lại nhau trong sự kết nối, sau những thăng trầm của cuộc sống. Tình yêu, khi đạt đến ngưỡng hôn nhân, liệu có còn trọn vẹn những mộng mơ và lãng mạn? Hay đi cùng với nó là những xung đột, những đứt gãy tưởng chừng không thể hàn gắn? Chuyện tình của Jesse và Celine là một câu chuyện lãng mạn, nhưng phản chiếu thăng trầm trong những mối quan hệ một cách rất thực tế. Có những mối tình dang dở bởi khoảng cách địa lý, có những sự kết nối bị mất đi bởi dòng xoáy của cuộc sống, và cũng có những cuộc hôn nhân sóng gió khi những gắn kết xúc cảm bị đứt gãy bởi sự quen thuộc…

Không ngạc nhiên khi có nhiều người xem ở mọi lứa tuổi yêu mến loạt phim này, dù tuổi còn đôi mươi, 30 hay 40 tuổi, bạn sẽ luôn tìm thấy sự đồng cảm nhất định với những trải nghiệm và chia sẻ của hai nhân vật trong phim thông qua những cuộc đối thoại: cách bạn đón nhận tình yêu, cách bạn vấp váp và khôn lớn từ những bài học trong cuộc sống thường ngày, cách bạn đôi lúc chấp nhận một cuộc đời đã được “sắp xếp sẵn”, và cả cách bạn chỉ đơn giản là “ đi theo tiếng nói của trái tim”. 

Chất thơ của bộ phim, xuất phát từ chính thông điệp được gửi gắm, đó là sự vô giá của việc tìm ra được một tâm hồn đồng điệu với mình, bởi bản chất của con người, đặc biệt là tuổi trẻ chính là sự cô đơn. Loạt phim Before Sunrise, Before Sunset và Before Midnight truyền cảm hứng và niềm tin vào những sự ngẫu nhiên xinh đẹp trong cuộc sống, cũng như vẻ đẹp kì diệu của việc lắng nghe, của việc giao tiếp. 

Thành công của dòng phim độc lập 

Kể từ phần đầu tiên của loạt phim Before Sunrise ra mắt đầu tiên vào năm 2004, Before Sunset và Before Midnight tiếp nối nhau đạt được những thành công đáng kinh ngạc đối với một bộ phim độc lập sản xuất với kinh phí thấp và hai diễn viên còn chưa có tên tuổi ở thời điểm đó. Before Sunset (2004) được trang web uy tín Rotten Tomatoes đánh giá 95% với 5 đề cử và 1 giải thưởng cho phim độc lập hay nhất, Before Midnight (2013) thậm chí còn thành công hơn với 98% đánh giá. Bộ phim này xuất sắc giành 11 giải thưởng phê bình đánh giá trong tổng số 41 đề cử. Julie Deply và Ethan Hawke, hai diễn viên chính của bộ phim cũng gặt hái được không ít thành công. Yếu tố nào khiến loạt phim này được yêu mến đến vậy trong lòng người yêu điện ảnh? 

Mỗi phần phim lấy bối cảnh ở một thành phố cổ kính của Châu Âu, từ Vienna, Paris đến hòn đảo nhỏ Peloponnese của Hy Lạp. Khung cảnh nên thơ với những quán cafe ngoài trời, quán bar, những quảng trường đậm phong cách Phục Hưng, với bờ sông Seine đầy mơ mộng… Sự yên ả và lãng đãng của bối cảnh được chọn trong phim góp phần mang đến cho người xem nguồn cảm hứng căng văn hóa- nghệ thuật. Dù không phải với mục đích quảng bá du lịch, nhiều người xem loạt phim này thừa nhận họ muốn “xách ba lô lên và đi” ngay sau khi theo bước chân Jesse và Celine khám phá những thành phố này một cách đầy ngẫu hứng. 

Một trong những cảnh phim được cho là "kinh điển" trong lịch sử điện ảnh, là cảnh hai nhân vật chính cùng nghe bản nhạc cũ “Come here” của nữ ca sĩ người Mỹ Kath Bloom trong một cửa tiệm băng đĩa nhỏ ở Vienna. Sự ngại ngùng, tò mò và phấn khích được thể hiện một cách tinh tế qua từng ánh mắt, cử chỉ nhỏ của hai nhân vật chính, cùng với bản tình ca du dương vang lên, thế giới xung quanh Jesse và Celine lúc đó dường như chỉ đơn thuần tình yêu và cái đẹp. Âm nhạc đóng vai trò như sự kết nối mạch câu chuyện, từ những bản nhạc cổ điển của những nhà soạn nhạc nổi tiếng như Bach, Vivaldi hay Strauss, cho đến những bài hát đã trở thành bất hủ của Nina Simone…

Điểm đặc biệt đối với loạt phim độc lập này, có lẽ phải kể đến cảm hứng ra đời của bộ phim, khi chính đạo diễn Richard Linklater thừa nhận ông nghĩ đến việc viết kịch bản bộ phim  "sau một cuộc gặp gỡ một người phụ nữ ở cửa hàng đồ chơi". Cùng với những đóng góp đáng kể của hai diễn viên chính trong việc xây dựng kịch bản, lời thoại của loạt phim này là yếu tố đặc biệt thu hút với người xem. Ngôn từ đơn giản, đời thường và những suy nghĩ chân thực của hai nhân vật chính dễ dàng chạm đến trái tim của hàng triệu trái tim, dù chủ đề của những cuộc trò chuyện có thể bao hàm cả yếu tố tâm lý, chính trị, nghệ thuật. Kịch bản hai bộ phim đầu tiên khi được xuất bản thành sách cũng được yêu mến và bán được hàng triệu bản. Điều này chứng tỏ sự sống động của ngôn từ được truyền tải trong loạt phim này. 

"Một trong những chuyện tình đẹp nhất trong lịch sử điện ảnh" - báo The Guardian xếp hạng loạt phim Before Sunrise - Before Sunset - Before Midnight, dựa trên những đánh giá của nhiều bảng xếp hạng và nhà phê bình điện ảnh uy tín. 

Thành công của loạt phim này không chỉ đơn thuần khẳng định giá trị điện ảnh của phim độc lập, mà còn là khúc nhạc ca ngợi những trái tim sẵn sàng rộng mở và trân trọng để đón nhận và giữ gìn tình yêu, cũng như đón nhận những vẻ đẹp âm thầm của cuộc sống.