Inspiration Journey Ngắm nhìn Sumba - “Viên ngọc thô” của Indonesia qua ống kính Linh Nguyễn

Năm 2023, tôi đến Bali và được nghe về Sumba, mặc dù không tìm được nhiều thông tin nhưng những gì nghe được đủ khiến tôi tò mò: Một hòn đảo huyền bí với truyền thống hàng ngàn năm tuổi, thiên nhiên tươi đẹp và là một trong những địa điểm cuối cùng chưa được khám phá.

Sumba là một hòn đảo xinh đẹp nằm ở tỉnh Đông Nusa Tenggara, Indonesia, nổi tiếng với những bãi biển tuyệt đẹp, nền văn hóa độc đáo. Mặc dù rất gần với đảo Bali và Công viên quốc gia Komodo nổi tiếng, Sumba vẫn nằm ngoài tầm ngắm của nhiều du khách, và cũng chính vẻ đẹp nguyên sơ đó đã thành công khiến tôi ấn tượng. Một vùng đất với thiên nhiên tươi đẹp, truyền thống độc đáo, bầu không khí tách biệt và người dân thân thiện.

Sumba: Hòn đảo bí ẩn của Indonesia

Từ Bali, chuyến bay của tôi mất khoảng 50 phút để đáp đến sân bay chính Tambolaka (TMC), nằm ở phía Tây của hòn đảo. Sumba còn có sân bay Waingapu (WGP), phục vụ phần phía Đông và bạn có thể bay đến Sumba cùng hai hãng hàng không: Nam Air hoặc Wing Air.

Tôi dành 4 ngày ở Sumba để khám phá từ phía Tây sang phía Đông. Có rất nhiều thứ để xem trên đảo, tuy nhiên vì đường sá vẫn chưa phát triển khiến việc đi lại gặp không ít khó khăn. Thời điểm tốt nhất để ghé thăm Sumba là vào mùa khô từ tháng 4 đến tháng 10, vì thời tiết lúc này thuận lợi cho việc khám phá và tham gia các hoạt động ngoài trời. Và ngược lại, mùa mưa thường kéo dài từ tháng 11 đến tháng 3 sẽ thích hợp cho những ai yêu thích trải nghiệm vẻ đẹp hoang sơ tại hòn đảo này.

Với kích thước gấp đôi Bali, Sumba mang đến nhiều thách thức đáng kể hơn so với hòn đảo nổi tiếng. Cơ sở hạ tầng chưa phát triển, tín hiệu GPS không ổn định và thiếu xe cho thuê (cùng hàng đợi đổ xăng cực dài) khiến việc tự lái xe gặp nhiều trở ngại. Cũng vì vậy tôi quyết định thuê một hướng dẫn viên và lái xe địa phương. Quyết định này làm chuyến đi của tôi trở nên thú vị hơn rất nhiều, vừa tiện lợi, vừa có cơ hội biết thêm nhiều thông tin về phong tục tập quán của người dân địa phương.

Khám phá Sumba dưới góc nhìn nhiếp ảnh

Đầu tiên phải nhắc đến bãi biển Walakiri nằm ở phía Đông của hòn đảo, gần Waingapu. Tôi đến đây vào lúc hoàng hôn và bình minh để chụp ảnh, một lựa chọn tuyệt vời bắt đầu hành trình. Điểm nổi bật nhất là khu vực Cây ngập mặn hay Cây nhảy múa, vô cùng ấn tượng. Dựa trên kinh nghiệm cá nhân, thời điểm lý tưởng nhất để bấm máy là khi thủy triều xuống.

Tiếp theo là đồi cỏ Wairinding, cũng là điểm đến yêu thích của tôi tại Sumba. Những đồi cỏ dường như trải dài vô tận về phía xa, những thung lũng sâu với tông màu xanh tươi hoặc vàng óng. Trên đường đến Wairinding, bạn có thể nhìn thấy một vài chú ngựa hoang đang thong thả gặm cỏ trên nền hoàng hôn buông, lúc mặt trời nằm ở vị trí gần đường chân trời.

Sumba có nhiều đồi cỏ đẹp với địa hình đa dạng. Từ trung tâm thị trấn Waingapu, tôi lái xe khoảng 15–30 phút đến đồi Tanau, việc di chuyển khá thuận tiện. Tanau có những đồi cỏ nhấp nhô trải dài bất tận, một số vùng đồi thoải dễ di chuyển khiến nơi đây không chỉ phù hợp cho các buổi trekking nhẹ nhàng, mà còn là bối cảnh đáng cân nhắc cho những bộ ảnh ấn tượng.

Từ chất vải ikat đến đặc trưng văn hóa ấn tượng

Người dân Sumba mặc quần áo dệt tay truyền thống với thiết kế và màu sắc phản ánh địa vị gia tộc và gia đình, thường được làm từ vải ikat. Họ giải thích, ikat có nghĩa là buộc hoặc thắt, miêu tả quá trình buộc những thứ không thấm thuốc nhuộm (như lá cỏ, xơ thực vật, dây nhựa) vào chỉ. Sau khi nhuộm tháo ra, chỗ bị buộc không thấm thuốc nhuộm sẽ làm nên những nét hoa văn sống động.

Nếu có dịp đến Sumba vào khoảng tháng 2 hoặc tháng 3, đừng bỏ qua lễ hội Pasola, một nghi lễ chiến đấu truyền thống độc đáo của người Sumba, tổ chức các cuộc thi cưỡi ngựa và trận chiến dữ dội. Đây là một phần quan trọng trong tín ngưỡng Marapu – tôn giáo bản địa tôn thờ tổ tiên – nhằm cầu mong mùa màng bội thu, đồng thời duy trì sự hài hòa giữa con người và thiên nhiên. Cao trào của lễ hội là cuộc “giao tranh” giữa hai đội kỵ sĩ cưỡi ngựa không yên, ném giáo gỗ (đã được làm cùn) vào nhau trên cánh đồng rộng lớn.

Văn hóa của Sumba bắt nguồn sâu sắc từ việc thờ cúng tổ tiên và thuyết vật linh. Những ngôi mộ được đặt ngay trước cửa nhà để bày tỏ sự tưởng nhớ tới các thành viên trong gia đình. Người dân địa phương chia sẻ, những ngôi nhà cổ ở Sumba được lợp mái nhọn, vút cao, nhà mái càng cao chứng tỏ địa vị xã hội càng lớn. Họ quan niệm mái nhà của người thế hệ sau không được cao hơn mái nhà của người thế hệ trước, nếu không họ sẽ không gặp may mắn.

Như một lẽ đương nhiên, bạn không thể bỏ qua ẩm thực truyền thống tại Sumba, bao gồm một số đặc sản như sagu (một loại tinh bột từ cây cọ sago), ikan bakar (cá nướng) và các loại củ như khoai lang hay khoai mỡ. Tôi đặc biệt ấn tượng với Pisang Goreng (chuối chiên), một món ăn nhẹ phổ biến gắn liền với đời sống người dân và hải sản tươi ngon. Ngoài ra còn có Nasi Campur, món cơm trộn đặc trưng ăn kèm với nhiều loại thịt và rau, rất phổ biến ở Indonesia.

Sumba là một điểm đến độc đáo và ít người biết đến tại Indonesia, không quá xô bồ như Bali nhưng phong cảnh và văn hóa không kém phần đa dạng. Cho dù bạn muốn thư giãn trên những bãi biển nguyên sơ, hay đi chụp ảnh phong cảnh hay khám phá nét đẹp văn hóa, Sumba đều có thể đáp ứng được.