Explore Quảng Nam đâu chỉ có phố cổ
Quảng Nam, ngoài phố cổ Hội An mà người ta thường nhắc đến, thì vùng đất này còn có rất nhiều danh lam thắng cảnh khác cũng không kém phần hấp dẫn.
Nằm gọn ở "khúc ruột miền Trung" của nước ta, tỉnh Quảng Nam có diện tích khoảng 10.406 km², là cầu nối tự nhiên lẫn văn hóa từ Bắc xuống Nam và từ Đông sang Tây. Chính bởi vị trí địa lý ấy, thiên nhiên đã ưu ái ban tặng cho nơi đây một tổng thể hài hòa tuyệt đẹp, có núi, có đồng bằng và có cả biển. Đồng thời, Quảng Nam còn quy tụ một nền văn hóa lâu đời, với nhiều di tích cổ kính cũng như truyền thống đặc sắc và ấn tượng. Mà qua bao thăng trầm, những giá trị này vẫn được gìn giữ một cách nguyên vẹn.
Những di tích mang đậm dấu ấn lịch sử
(Ảnh: Steve Douglas)
Trước hết, phải kể đến Thánh Địa Mỹ Sơn - Di sản Văn hóa thế giới năm 1995. Ẩn mình trong thung lũng với núi non trùng điệp bao quanh, lúc bấy giờ, đây là nơi cúng tế cũng như đặt lăng mộ của các vị vua Chăm Pa. Khu vực này có đường kính rộng khoảng 2 km với hơn 70 ngôi đền tháp khác nhau. Với kiến trúc độc đáo, tinh xảo và quy tụ nhiều phong cách: Hòa Lai, Mỹ Sơn, Ponagar, Đồng Dương và cả phong cách của người dân Bình Định. Đi cùng với cùng với những dấu ấn này là các tượng chạm khắc bằng đá, như tượng thần Siva, tượng vũ nữ đang nhảy múa… Ngoài ra, Thánh Địa Mỹ Sơn còn rất đặc biệt bởi chất liệu xây dựng, đó là những khối gạch xếp chồng lên nhau rất khéo léo, dù không sử dựng bất kỳ thứ gì để có thể kết dính.
Về thành phố Tam kỳ, ta có cơ hội khám phá quần thể di tích Văn Thánh - Khổng Miếu. Đây là nơi thờ đức Khổng Tử, tổ chức huấn học tư tưởng Nho giáo. Khuôn viên rộng 6.200 m² bao gồm chánh điện, hậu điện, tháp chuông, tháp trống, hai dãy nhà cầu, nhà cổ, hồ sen và cổng tam quan. Tất cả là kiến trúc và nghệ thuật, là nét truyền thống văn hóa dân gian với niên đại hơn 300 năm.
Rời thành phố 5 km về phía Bắc, Tháp Chiên Đàn cũng độc đáo và ấn tượng không kém. Với hệ thống 3 tháp xếp thành hàng theo trục Bắc - Nam, mặt bằng tháp có hình vuông, mái tháp là những tầng tương tự nhưng nhỏ dần nhỏ dần lên phía trên. Nơi đây lưu giữ nhiều hiện vật trang trí, điêu khắc có giá trị nghệ thuật cao, như bệ thờ Yoni, các bức tượng người, tượng động vật được thể hiện theo phong cách Chánh Lộ của đầu thế kỷ 12…
Bên cạnh đó, Địa đạo Kỳ Anh, tháp Bằng An, Phật viện Đồng Dương cũng là những điểm đến độc đáo mang đậm dấu ấn của lịch sử.
Chiêm ngưỡng thắng cảnh nguyên sơ nhưng cuốn hút(Ảnh: Bùi Huy Khang)
Điển hình cho vẻ đẹp thiên nhiên của Quảng Nam là Cù Lao Chàm - khu dự trữ sinh quyển của thế giới. Cụm đảo gồm 8 hòn đảo lớn nhỏ: Hòn Lao, Hòn Dài, Hòn Mồ, Hòn Khô Mẹ, Hòn Khô Con, Hòn Lá, Hòn Tai và Hòn Ông, với khí hậu quanh năm mát mẻ, hệ động thực vật phong phú, đặc biệt là nguồn thủy hải sản dồi dào. Sáng dạo một vòng Cù Lao Chàm, đâu đâu bạn cũng sẽ thấy biển xanh và cát trắng. Chiều bạn có thể chinh phục những mỏm đá bí ẩn hay lặn ngắm san hô.
Biển xanh và cát trắng tại Cù Lao Chàm (Ảnh: Bùi Huy Khang)
Chưa hết, bãi biển Tam Thanh ở phía đông Tam Kỳ cũng rất sạch đẹp và trong lành, là những hàng phi lao xanh mớt chạy dài cùng bờ cát trắng như bất tận. Rồi cả bãi biển Hà My hoang sơ và thơ mộng, đất trời ở đây như quyện hòa làm một, điểm tô là những vạt hoa muống biển tim tím, cùng những chiếc thuyền, chiếc thúng nằm dài đợi ngày được ra khơi.
Xuống biển rồi thì lên rừng, non cao Quảng Nam có vô vàn cảnh quan ấn tượng. Đỉnh Quế 1.369 m quanh năm mây mù bao phủ, trên là biển mây trắng xóa, dưới là những cánh rừng xanh xanh hùng vĩ. Cảnh đẹp trước mắt khi vừa lên đến đỉnh núi sẽ khiến bao mỏi mệt sau một quãng đường dài trở nên vô cùng xứng đáng.
Không cần phải đi đâu xa, ghé Đông Giang ta sẽ được chiêm ngưỡng những đồi chè xanh tươi mơn mởn, với không khí mát dịu và trong lành. Tiếp đến là Cổng trời tại Kà Đâu, một vòm đá vôi khổng lồ nối hai đỉnh đồi, đi sâu vào trong là thạch nhũ ngàn năm, rồi róc rách tiếng suối chảy với cây rừng…
Ở Đại Lộc, Suối Mơ chảy dài khi ẩn hiện trong cánh rừng thơ mộng, khi luồn lách mềm mại qua những ghềnh đá lớn. Vùng đất này còn có hồ Khe Tân phong cảnh hữu tình giữa rừng nguyên sinh, với nhiều loài thực vật như cồng, chò, dẻ… hay chim muông, thú vật như nai, cu ngói, chim mía và heo rừng…
Lạc vào những ngôi làng giản dị và bình yên
(Ảnh: Claudette Bleijenberg)
Quảng Nam quy tụ một nền văn hóa đa dạng và lâu đời. Chính vì vậy, trên vùng đất này có những ngôi làng vẫn còn lưu giữ những giá trị truyền thống tốt đẹp với khung cảnh nên thơ. Và đây cũng chính là những điểm dừng chân cuối cùng cho hành trình khám phá xứ sở Cao Lầu.
Làng cổ Lộc Yên thuộc xã Tiên Cảnh, huyện Tiên Phước được nhiều người gọi bằng cái tên "xứ tiên". Ngôi làng đã hình thành hơn trăm năm, nên nhiều nơi bám dày rêu phong của thời gian. Ngoài vẻ đẹp xưa cũ, Lộc Yên còn được ví như một Việt Nam thu nhỏ. Có đồi núi và ruộng bậc thang như Tây Bắc, có nét làng quê như Bắc Bộ, có sông suối như ở Trung Bộ, có rừng thông và hồ như ở Đà Lạt, và có trái cây miệt vườn như ở miền Tây Nam Bộ.
Không quên nhắc huyện nghề Quế Sơn vang bóng một thời, với những ngôi làng truyền thống với hơn 400 năm tuổi. Làng gốm Quế An mang đậm linh hồn của người Chăm. Làng rèn Quế Châu với những lò rèn đỏ lửa, sản xuất hoàn toàn thủ công với những dụng cụ lâu đời như cày, cuốc, dao, rựa… Làng phở sắn Đông Phú vô cùng độc đáo và ấn tượng. Làng nón lá Quế Minh vẫn còn thịnh vượng, khi có tới hơn 300 người đang làm nghề...
(Ảnh: Làng Bích Hoạ Tam Thanh)
Ngoài ra còn có làng Bích Hoạ Tam Thanh - một ngôi làng sống động như trong những câu chuyện cổ tích. Ngôi làng đặc biệt này thuộc thành phố Tam Kỳ, vốn chỉ là một ngôi làng chài nghèo nằm ven biển, bây giờ được điểm tô bởi bàn tay tài hoa của họa sĩ Hàn Quốc và Việt Nam. Những bức tranh sắc màu tái hiện cuộc sống gần gũi, là những gì thường nhật nhất của người dân nơi đây. Thuyền bè, tôm cá, người ngư dân… tất cả đều rất chân thực và bắt mắt nhờ những nét vẽ tỉ mỉ cũng như sự tinh tế trong việc lựa chọn gam màu. Đến đây, ta như lạc vào một thế giới mới mới, nơi mà nghệ thuật hòa làm một với con người.