Đâu đó ở Florence…
Chuyến xe dừng bến tại Florence vào đúng 5 giờ chiều. Cô nàng người Albania mỉm cười, xoay nhẹ đôi chân cho tôi lách qua khoảng không nhỏ hẹp giữa hai chiếc ghế. Môi chạm nhẹ vào má tôi, nàng nói: “Tạm biệt chàng trai. Anh rồi sẽ yêu Florence, chắc chắn đấy.” Tôi bước xuống bậc thang, nhận hành lý rồi cũng vẫy tay chào nàng. Xe lại nổ máy lên đường, bỏ lại tôi trên đỉnh đồi quận Oltrano, giữa quảng trường Michelangelo cùng một vài gương mặt không quen trong nắng chiều tháng Ba vàng nhạt.
Florence của giây phút đầu tiên, phía trước và phía sau đều là bầu trời. Đồi cao gió lộng. Những cơn gió mang theo hơi lạnh cuối đông như vẫn còn vấn vương thành phố chưa chịu rời đi, lướt nhẹ trong vườn Giardino delle rose trên những cành hồng khẳng khiu đang chờ thay lá. Từ quảng trường vọng xuống, giáo đường Santa Maria del Fiore trở thành người canh gác lặng thầm vươn mái vòm chạm đến trời xanh. Đúng như tên gọi, nhà thờ vừa là trái tim thành phố, cũng là đóa hoa đẹp nhất tại nơi đây. Hương mùa xuân thoang thoảng. Trái tim bắt đầu đập mạnh. Đôi chân vô thức tự bước đi. Ngay khoảnh khắc ấy tôi bắt đầu tin vào lời nói của cô nàng Albania, rằng mê dược của Florence đã bắt đầu phát tác.
Không bản đồ, không người chỉ dẫn. Tôi vẫn chọn một tiếng đi bộ thay vì 15 phút lên xe buýt để vào trung tâm thành phố, tin tưởng rằng mái vòm cổ kính sẽ là kim chỉ nam dẫn dắt tôi đi trên cuộc hành trình qua bờ bên kia sông Arno. Bạn tôi cũng từng trấn an: “Đến Florence thì chẳng thể lạc được đâu. Thành phố này nhỏ lắm.” Tôi lầm. Cuộc hành trình vốn dĩ một tiếng đã kéo dài đến hơn ba tiếng. Florence cám dỗ đến từng con hẻm nhỏ, từng ngôi nhà ngói đỏ sơn trắng trải theo con đường lát đá Via Por Santa Maria đến chân cầu Ponte Vecchio, cám dỗ cả cái cách người Florence thong dong trên chiếc Vespa cũ máy nổ giòn tan, thi thoảng lại dừng chân như nghĩ ngợi điều gì, để rồi tiếp tục hành trình dạo quanh những vỉa hè quanh co vẫn mãi ở nơi đây kể từ thời Trung cổ. Em biết không, loanh quanh giữa những mảnh ghép ấy cho tôi cảm giác như đang tìm đường về với trái tim mình. Và có lẽ, chỉ có những kẻ ngẫu nhiên như tôi, vốn đã quá đỗi ngậm ngùi với những câu chuyện tình, mới lạc lối giữa một Florence tưởng như đơn giản mà đầy suy tư, giấu những nỗi thâm trầm riêng tư đầy bối rối.
Trong lúc hoang mang theo đuổi những ý nghĩ xa xăm, chiếc bóng của người thợ vẽ chân dung tại Piazza della Repubblica bỗng ngả vào mắt tôi, khiến tôi hụt hẫng nhận ra một chút gì đó trong tâm hồn mình đã ngưng lại với thời gian, với đôi môi dang dở của thiếu nữ trong tranh, với mênh mông hương sắc của thủ phủ vùng Tuscany này. Bức họa chưa hoàn chỉnh, người họa sĩ già vẫn còn lóng ngóng nơi ngón tay mình, nhưng rồi như tia sáng cuối cùng len qua tháp chuông nhà thờ, ông bắt đầu vẽ, dứt khoát và liền mạch, phiêu lãng và say sưa như cuốn theo mọi cơn lốc của cuộc đời. Nhìn bức vẽ thành hình qua những vết chì khô trên giấy trắng, tôi thở phào xoa nhẹ lòng mình. Florence không phải là nơi để hoài nghi, mà là nơi để nhắm mắt, lắng lòng và lặng nghe thật khẽ.
Đâu đó ở Florence là những khoảng không nho nhỏ, là những nhà nguyện chật hẹp kiểu Gothic nơi người đến chẳng tìm thấy gì khác ngoài tâm hồn mình, là những cửa tiệm bé xinh bán đồ lưu niệm trên cầu Ponte Vecchio tưởng như đang lơ lửng giữa dòng sông Arno trong một đêm huyền diệu. Khung cảnh ấy nhắc tôi nhớ đến Mùi hương (Das Parfum: Die Geschichte einse Mörders) – câu chuyện về gã sát nhân Jean-Baptiste Grenouille những ngày còn ở Paris, lầm lũi tìm kiếm mùi hương của mình trong một tiệm nước hoa tọa lạc trên cầu như thế. Người ta đến Rome để cho đi, rồi lại đến Florence để tìm thấy. Thành phố là điểm tập kết những kẻ ngơ ngốc đáng thương, cầm trên tay trái tim tan vỡ, chui vào những góc nhỏ bên đường để đơn phương thu thập lại những mảnh vụn của đời mình. Một màu sắc. Một cái cầm tay. Một hơi thở dài. Trong buổi chiều buồn không dứt, bên ghế đá thư viện Santo Stefano al Ponte, anh chàng diễn viên lồng tiếng đến từ vùng Sussex vỗ vai tôi: “Florence là vùng kho báu vô hình mà bất kì ai đặt chân đến đây đều có một nỗi niềm riêng, chẳng thể nào lầm lẫn”.
Đâu đó ở Florence là những ranh giới mông lung giữa quá khứ và hiện tại, là Michelangelo, Galilei hay Machiavelli trên những bức tượng đồng, là câu chuyện tình dang dở của Dante còn lưu truyền đến trăm năm sau để rồi trở thành bất tử. Chuyện tình yêu là câu chuyện của thời gian, cũng như Florence vẫn là một bức tranh vẽ dần từ thiên niên kỉ trước, dẫu có chút phai nhạt nhưng đường nét cơ bản vẫn giữ nguyên. Đó là những con đường dài và hẹp men theo tường thành cao vời vợi, gần như chỉ đủ một người đi, nhưng tận cùng lại dẫn đến những quảng trường rộng lớn mênh mông. Từ Basilica di Santa Croce, ghé qua bảo tàng Galileo để rồi hướng thẳng đến mái vòm thánh đường Santa Maria, tôi như nửa tỉnh nửa mê theo bước Dante trên con đường từ địa ngục, luyện ngục đến thiên đường. Trốn chạy rồi hy vọng. Kiếm tìm rồi tuyệt vọng. Trên đỉnh tháp nhà thờ ngắm nhìn thành phố chìm vào màn đêm, Florence an ủi tôi trong cảm thức một mình, trong sự cô đơn và nỗi nhớ xa xăm về một mùa yêu không lành tính.
Thả trôi đi những điều phiền muộn, đâu đó ở Florence là những cảm xúc chẳng cần dẫn lối. Hoàn toàn tự do. Đêm cuối ở Florence là quán rượu, là ban nhạc 3 người, là Jailhouse Rock và Mojo Workout (tôi hơi ngạc nhiên khi ở Ý lại có dịp nghe RocknRoll), là những shot Tequila cay nồng cùng nụ hôn bỏng rát của cô nàng Tây Ban Nha ở cùng khách sạn. Tình. Một đêm. Ngày cuối cùng ở Florence lại là 8/3, hoa hồng và hoa mimosa tràn ngập khắp vệ đường, trên tay người bán và sau lưng áo của những kẻ tình si, mặc cho cơn mưa phùn đầu xuân bỗng từ đâu ập đến. Một tiếng rưỡi trước khi tàu rời bến, tôi tình cờ tìm thấy một tiệm hoa nho nhỏ bên hông ga tàu Santa Maria Novella, cạnh đó là một bưu điện nhỏ. 2 euro cho tem và bì thư, 5 euro cho hoa vàng và hoa đỏ. Từ cách xa mười nghìn cây số, gửi tặng em một cánh hoa hồng của Florence kèm lời nhắn vội “La Dolce Vita”. Ừ thì, em biết đấy, sau tất cả tan vỡ, ta trở về thui thủi làm hai nửa của riêng mình, thì cuộc đời này vẫn (nên) đẹp. Và em cũng thế. Vẫn đẹp trong tôi.
Ừ thì, em biết đấy, nắng hãy còn hồng trên những đôi môi...
Này em, nếu có dịp hãy đến Florence vào một ngày mùa thu, một ngày mà thành phố chẳng thiết tha chi những sự hanh hao, một ngày chỉ có hơi lạnh chồng chềnh len qua từng ngõ phố. Khăn choàng và áo khoác, tôi tin em sẽ không mất thời gian lạc lõng trên những con đường nhỏ, sẽ trèo lên 463 bậc thang, bước qua “cánh cửa của thiên đường”, sẽ bắt tàu đi đến Pisa, đến Vinci, đến những ngôi làng xa lạ của vùng Tuscany ngắm những dải ruộng nho xa tít tắp. Tôi tin rằng lúc ấy, đâu đó trên những con đường đá sỏi vẫn còn lưu lại dấu chân tôi. Biết đâu đó trên những khúc quanh nhỏ hẹp, ta lại vô tình tìm thấy nhau, mỉm cười chào nhau, giữ lại cho nhau những khoảng trống nho nhỏ trong tim chỉ bằng nụ cười nhẹ tênh ấy.
Chuyến tàu lại rời bến, đâu đó ở Florence…
