Nhà mái đỏ với vườn rau tái hiện sinh động nếp sống làng quê

Món quà của con cái dành tặng bố mẹ

Nhà mái đỏ là món quà của những người con dành cho cặp vợ chồng ngoài 50 tuổi. Họ đã sống ở vùng nông thôn này kể từ khi sinh ra, trong một ngôi làng ở Quảng Ngãi. Họ vốn đã quen với nếp sống hài hòa tự nhiên, làm nông, làm vườn, phơi thóc... Nhưng quá trình đô thị hóa đã làm thay đổi diện mạo và không gian sống của họ. Những ngôi nhà nhiều tầng lợp tôn mới dường như đã làm mất đi bản sắc làng quê, phá vỡ lối sống quen thuộc của người dân trong làng.

Nhìn từ trên cao, ngôi nhà nổi bật hơn hẳn

Ngôi nhà trong tổng thể ngôi làng

Nhà mái đỏ được hoàn thành năm 2019 trên diện tích đất khá khiêm tốn chỉ tầm 80m², nằm trên trục đường chính của làng. Ngôi nhà hiện là không gian sinh hoạt của người chồng làm nghề sửa xe đạp ở phía trước, bác gái làm nông trồng rau trên mái, và là địa điểm sum vầy của con cháu mỗi dịp về thăm ông bà. Mặc dù lối sống hiện đại dần bao trùm lấy cuộc sống nhưng cô chú vẫn giữ những nét sinh hoạt xưa thường ngày như đun bếp củi, nuôi gà,...

Những khoảng sân đan xen nhau theo chiều thẳng đứng là nơi diễn ra các sinh hoạt hàng ngày như làm vườn, phơi thóc, nuôi gà…

Những khoảng giếng trời giúp lấy nắng lấy gió, đồng thời tạo ra những góc khá "nghệ" cho căn nhà

Trong một không gian tầm trung nhưng cần nhiều chức năng phức tạp, bao gồm không gian sửa chữa xe đạp, phòng khách, phòng bếp, bếp củi ngoài trời truyền thống, 2 phòng ngủ, nhà vệ sinh, sân phơi thóc, kho lúa, sân nuôi gà, ... Đơn vị thiết kế đã vẽ ra những khoảng sân nhỏ ở phía trước, giữa và sau của ngôi nhà nhưng ở các độ cao khác nhau. Thay vì có một khoảng sân rộng như những ngôi nhà khác trong làng, căn nhà lại có nhiều khoảng sân phù hợp với công năng của gia chủ và diện tích vốn có. 

Một khoảng sân ở tầng trệt, một khoảng sân ở tầng lửng nối tiếp với khu vườn trên mái tạo nên một hệ sân - vườn rau từ mái xuống tầng trệt, phù hợp với cấu trúc nhà phát triển theo chiều cao. Những khoảng sân đan xen nhau giúp lấy sáng và lấy gió cho toàn bộ căn nhà, khiến không gian luôn thông thoáng. Sân là không gian kết nối, gắn kết với thiên nhiên, nơi diễn ra các sinh hoạt hàng ngày.

Những khoảng sân đan xen nhau theo chiều cao

Màu sơn đỏ bên ngoài khiến ngôi nhà luôn nổi bật

Vườn rau trên mái trở thành linh hồn của ngôi nhà

Vườn trên sân thượng là một giải pháp không còn quá xa lạ trong kiến trúc Việt. Nhưng điều đặc biệt ở công trình này là khu vườn sử dụng phương pháp giật bậc, tạo độ dốc thoải từ sau ra trước tạo hình dáng giống ruộng bậc thang. Kiểu thiết kế này cũng giúp khu vườn dễ dàng thoát nước. Sau khi ngôi nhà được xây dựng xong, không chỉ chủ nhà mà hàng xóm xung quanh ai cũng đều thích thú với khu vườn trên cao. Những vườn rau xanh trên sân thượng kết hợp với mái ngói đỏ là một hình ảnh đẹp để gợi nhớ về ngày xưa và cũng giúp ngôi nhà nổi bật hơn hẳn so với những ngôi nhà khác trong làng khi nhìn từ trên cao. 

Cận cảnh khu vườn rau xanh từ trên cao

Hệ cầu thang chuyển tiếp từ khu vực sân ở tầng lửng lên khu vườn trên mái

Sáng sớm cũng là khoảng thời gian cô chủ ra vườn hái rau chuẩn bị cho bữa cơm gia đình

Hai vợ chồng đã có những giờ phút hạnh phúc cùng nhau tự trồng lương thực, không cần đi đâu xa vẫn có rau của nhà trồng được, thỉnh thoảng cô chú còn mang tặng cả... hàng xóm. Đây là điều mà các kiến trúc sư không ngờ đến, công trình kiến ​​trúc đã tạo ra các tương tác tích cực trong cộng đồng.

Khu vườn trên mái còn có vai trò cách nhiệt, lợi thế hơn hẳn so với các ngôi nhà sử dụng mái tôn xung quanh. Mặc dù nhiệt độ bên ngoài khá cao nhưng không khí trong nhà luôn mát mẻ. 

Vì nhà có mái trồng cây nông nghiệp nên công nghệ chống thấm và hệ thống thoát nước được đặc biệt chú trọng. Kỹ thuật chống thấm nhiều lớp được sử dụng bao gồm một lớp vữa bê tông bảo vệ, kết hợp sử dụng các vĩ nhựa và các lớp vải địa kỹ thuật để ngăn cách đất không tiếp xúc trực tiếp với lớp bê tông, giúp kéo dài tuổi thọ của chất chống thấm. Một rãnh nhỏ chạy dọc theo bồn, có đáy bồn nghiêng để giúp thoát nước. Phần nước thừa luôn chảy vào rãnh trống và được thu gom bằng hệ thống riêng.

Giải "Dự án Kiến trúc của năm" do tạp chí kiến trúc Dezeen (Anh) bình chọn

Nhà Mái Đỏ đã giành được rất nhiều giải thưởng trong nước và quốc tế: Giải thưởng Kiến trúc quy mô toàn châu Á Arcasia Awards for Architectures 2020 hạng mục Nhà Riêng, giải thưởng "Dự án Kiến trúc của năm" do tạp chí kiến trúc Dezeen (Anh) bình chọn và giải thưởng “Kiến trúc Xanh Việt Nam lần 5: Giải Chuyên đề về Giải pháp nhà ở có tính xã hội - nhân văn bền vững”.

"Ngôi nhà đã giải quyết vấn đề đô thị hoá nông thôn. Dự án với quy mô khiêm tốn thôi nhưng đã tạo ra sức ảnh hưởng lớn. Với cách làm đơn giản, giải pháp vườn trên sân thượng rất dễ phổ biến cho mọi người", theo Hội đồng Giám khảo. 

Trong phong cảnh truyền thống Việt Nam, ngôi nhà mái đỏ đại diện cho kiến ​​trúc địa phương một thời. Mái ngói đỏ mang ý nghĩa lưu giữ, lưu giữ và gợi nhớ nếp sống thôn quê quen thuộc. Nhà Mái đỏ là một công trình pha trộn được yếu tố đô thị và nông thôn. Đơn giản và tiện ích công trình là gợi mở thú vị cho mô hình nhà ở tại thị trấn - nét tiêu biểu cho nông thôn mới.

Không gian sinh hoạt của cô chú phía dưới, nhờ hệ vườn trên mái nên trong nhà luôn mát mẻ

Cô chú vẫn giữ được những sinh hoạt dân dã của ngày xưa

Khoảng sân lớn giữa nhà cũng là nơi để nghỉ ngơi thư giãn

Khu vực để chú chủ nhà sửa xe đạp ở phía trước

Công trình là gợi mở thú vị cho mô hình nhà ở tại thị trấn - nét tiêu biểu cho nông thôn mới