Vì sao tapas trở thành nét ẩm thực đặc trưng ở Tây Ban Nha?

Khi đặt chân đến Tây Ban Nha, nếu bạn gọi một ly vang đỏ hay cốc bia mát lạnh, đừng ngạc nhiên khi người phục vụ mang kèm theo một đĩa đồ ăn nhỏ. Đó chính là tapas – nét ẩm thực độc đáo ở xứ sở bò tót.

Tapas là gì?

Tapas là tên gọi chung cho các món được dùng như khai vị hoặc ăn kèm đồ uống. Cái tên “tapas” bắt nguồn từ từ “tapa” trong tiếng Tây Ban Nha – nghĩa là “nắp đậy”. Một giai thoại nổi tiếng kể rằng xưa kia, các quán rượu thường dùng một miếng bánh mì hoặc lát thịt nguội để đậy lên ly rượu sherry, hòng giữ vệ sinh cho đồ uống. Từ miếng “nắp đậy” đó, một phong cách ẩm thực dần hình thành, lan rộng và mở ra cả một hành trình khám phá văn hóa.

Nguyên liệu để làm nên những món tapas tuy đơn giản nhưng lại đậm đà bản sắc địa phương. Bao gồm thịt heo, hải sản, rau củ, phô mai, trứng và bánh mì – tất cả được chế biến khéo léo, sau đó kết hợp với dầu ô liu, tỏi, paprika và các loại gia vị đặc trưng Địa Trung Hải.

Những loại tapas đặc trưng

Mỗi vùng trên đất nước Tây Ban Nha đều có phong cách tapas riêng, phản ánh đặc sản địa phương và văn hóa ẩm thực. Dưới đây là một số món tapas tiêu biểu mà thực khách không thể bỏ qua.

Tortilla de Patatas

Món tortilla trứ danh được làm từ trứng và khoai tây, đôi khi thêm hành tây để tăng hương vị. Đây là kiểu omelette dày, chiên vàng đều và cắt thành miếng tam giác. Với vị béo ngậy, thơm mùi trứng khoai, tortilla thường được gọi kèm đồ uống như một món khai vị quen thuộc.

Calamares fritos

Calamares fritos nổi bật nhờ nguyên liệu chính là mực ống tươi. Mực được làm sạch, cắt khoanh vừa ăn, rồi tẩm một lớp bột mỏng trước khi chiên vàng với dầu ôliu. Nếu chiên đúng cách, lớp vỏ ngoài sẽ giòn nhẹ, trong khi phần mực bên trong vẫn giữ được độ mềm và vị ngọt tự nhiên. Thông thường, món này được dọn kèm một lát chanh tươi để thực khách vắt lên khi ăn, giúp cân bằng vị béo. Đặc biệt, ở một số vùng ven biển như Andalusia hay Valencia, calamares fritos còn được phục vụ trong bánh mì và trở thành một món ăn đường phố.

Patatas Bravas

Là món tapas truyền thống gồm khoai tây cắt miếng vừa ăn, chiên vàng giòn, sau đó rưới sốt bravas cay nhẹ hoặc sốt alioli làm từ dầu ôliu. Vị béo của khoai kết hợp với vị đậm đà từ sốt tạo nên hương vị đặc trưng của patatas bravas.

Jamón Ibérico

Đây là loại giăm bông muối được ủ từ thịt heo đen Iberico – giống heo bản địa nuôi thả rông và ăn quả sồi. Thịt được ướp muối khô và ủ trong thời gian dài, mang lại hương vị đậm đà và kết cấu béo ngậy đặc trưng. Khi phục vụ, jamón được thái lát thật mỏng, thường ăn kèm bánh mì hoặc bánh quy giòn nhỏ.

Chorizo 

Xúc xích chorizo được làm từ thịt lợn xay trộn với ớt paprika, mang đến vị cay nhẹ và màu đỏ sậm đặc trưng. Chúng thường được nướng hoặc xào với rượu táo để làm dậy hương thơm và tăng độ béo. Tùy từng vùng mà chorizo có thể chế biến khác nhau: loại khô có thể ăn ngay như món nguội và loại tươi cần nấu chín trước khi dùng. 

Croquetas

Món viên chiên xù croquetas thu hút thực khách bởi lớp vỏ vàng giòn bên ngoài và phần nhân đậm đà bên trong. Loại nhân croqueta phổ biến nhất là sự kết hợp giữa thịt jamón băm nhỏ và sốt bechamel. Tuy nhiên, để đáp ứng khẩu vị đa dạng, các quán tapas ngày nay đã sáng tạo thêm nhiều loại nhân độc đáo như nấm rừng, phô mai xanh, thịt cua, tôm hay mực. 

Khi ẩm thực trở thành một cách sống ở Tây Ban Nha

Ở Tây Ban Nha, tapas không chỉ đơn thuần là món ăn nhỏ dùng kèm đồ uống – đó là cả một phong cách sống, một nét văn hóa gắn liền với đời sống thường ngày. Người Tây Ban Nha gọi thói quen này là “ir de tapas” hay “hacer el tapeo” – tức là cùng bạn bè ghé qua nhiều quán bar, mỗi nơi thưởng thức một vài món tapas, trò chuyện và tận hưởng không khí cởi mở, sôi động. Tại các thành phố như Madrid, Seville hay Barcelona, hoạt động “đi ăn tapas” giống như một chuyến du hành ẩm thực thu nhỏ. Mỗi quán lại có một món đặc trưng riêng và chính sự luân chuyển giữa các quán tạo nên trải nghiệm sống động, đầy màu sắc.

Điều làm nên sức hấp dẫn bền bỉ của tapas chính là tính kết nối xã hội. Không khó để bắt gặp những nhóm bạn tụ tập quanh quầy bar, nâng ly bia hay rượu vang, chia sẻ các đĩa thức ăn nhỏ và trò chuyện rôm rả. 

Ngày nay, văn hóa tapas đã vượt ra khỏi biên giới Tây Ban Nha, được yêu thích tại nhiều quốc gia như một biểu tượng của tinh thần cộng đồng và lối sống thư thái mang đậm phong vị Địa Trung Hải.

>>Xem thêm: Nouvelle Cuisine: Cảm hứng từ những biểu tượng tiên phong