Automobile Michael Mauer & câu chuyện hai thập kỷ thiết kế tại Porsche

20 năm dẫn dắt bộ phận thiết kế tại Porsche và là tác giả đằng sau những đường nét quyến rũ trên các cỗ xe biểu tượng mới như Taycan và Macan, theo Michael Mauer, “là một thương hiệu xa xỉ, trọng tâm của Porsche không phải là liên tục phát minh những điều mới mẻ, mà là không ngừng cải tiến những thứ vốn đã hoàn hảo.”

Là Giám đốc thiết kế thứ tư trong lịch sử thương hiệu, kế tục những huyền thoại như FA Porsche, Anatole Lapine và Harm Lagaaij, Mauer thừa nhận tính kế thừa là khía cạnh quan trọng trong triết lý của Porsche, cũng như sự nhất quán là một phần của bản sắc thương hiệu. “Các công ty có lịch sử lâu đời thường theo đuổi tầm nhìn dài hạn, không chạy theo xu hướng. Điều đó cũng được phản ánh trong các giá trị và văn hóa thiết kế cấp tiến của Porsche - không ngừng thúc đẩy thiết kế mạnh mẽ, vượt thời gian.” Mauer cho biết. 

Nền văn hóa sáng tạo dưới "triều đại" Michael Mauer 

Khi Mauer mới nhận việc tại Porsche, thương hiệu xe thể thao trứ danh của nước Đức mới chỉ xuất xưởng ba dòng xe kinh điển: 911, Boxster và Cayenne. Với kinh nghiệm lĩnh hội từ thời gian làm việc tại Mercedes-Benz, Saab và GM, Mauer bắt tay ngay vào công tác “cải tổ” phòng thiết kế tại Porsche. Thay vì chỉ định trưởng nhóm thiết kế cho từng dòng xe, ông chia nhóm chuyên trách theo quy trình thiết kế, từ ngoại thất và nội thất, màu sắc đến trang trí hoàn thiện, và bổ nhiệm các nhà thiết kế giàu năng lực, có tư duy phù hợp vào từng vị trí chuyên môn. Điều này đã nâng cao chất lượng thiết kế.

Khi giao diện tương tác kỹ thuật số giữa con người và xe cộ ngày càng trở nên quan trọng, đội ngũ thiết kế đã đề xuất thiết kế Trải nghiệm người dùng (User Experience) - một khái niệm vẫn thường gọi là Trải nghiệm người lái (Driver Experience) tại Porsche. Theo Mauer, thiết kế giao diện người dùng và trải nghiệm người dùng ngày càng quan trọng. Bản sắc của Porsche tại các điểm chạm giữa con người và máy móc này cũng được đặt lên hàng đầu.

Trong giai đoạn đầu của dự án thiết kế, Mauer luôn muốn duy trì không khí các buổi họp cởi mở nhất có thể. Ông không muốn can thiệp sớm vào quá trình sáng tạo của nhóm bằng các ý tưởng cá nhân, để rồi tất cả đề xuất “sẽ trông giống nhau”. Dù hiểu rõ xác suất để một thiết kế giành chiến thắng trong cuộc thi nội bộ được ứng dụng vào thực tế là rất nhỏ, Mauer vẫn luôn muốn thúc đẩy đội ngũ của mình sáng tạo hết mình và tin vào các ý tưởng của họ. “Công việc của tôi sau đó là sàng lọc các ý tưởng thực sự tốt, bền vững và 'bán' chúng cho các phòng ban nội bộ khác.” Mauer cho hay.

Là người đứng đầu bộ phận thiết kế, Mauer không chỉ vun đắp các ý tưởng của nhóm mà còn phải thuyết phục Ban lãnh đạo và các đồng sự ở những bộ phận khác ủng hộ phương pháp tiếp cận mới. Đó không phải là công việc dễ dàng, song ông vẫn khẳng định đây là một trong những sứ mệnh quan trọng nhất của mình tại Porsche.

“Bạn có thể hiểu thế này: kiếp sau tôi sẽ học khoa học chính trị và hùng biện – còn học vẽ chỉ cần một lớp bổ túc buổi tối là đủ.” - Mauer hài hước chia sẻ.

Thiết kế xe thể thao trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo

Số hóa đã đẩy nhanh đáng kể quá trình thiết kế tại Porsche. Từng mất nhiều tuần để chỉnh sửa một mô hình, đội ngũ giờ đây có thể dựng lại thiết kế chỉ sau một đêm và nhận thành quả vào sáng hôm sau. Với sức mạnh của Trí tuệ nhân tạo AI, một nhà mô hình hóa dữ liệu (data modeller) có thể tạo ra hình ảnh trực quan chân thực đến kinh ngạc chỉ trong vài phút. 

Tuy nhiên theo Mauer, các mô hình vật lý theo tỷ lệ thực vẫn không thể thiếu để nâng cao chất lượng hoàn thiện. Một nhà thiết kế đứng trước mô hình tỷ lệ 1:1 sẽ cảm nhận được những điều mà họ có thể không nhìn thấy trong mô hình 3D.

“Tính thủ công có ý nghĩa đặc biệt đối với bản sắc và câu chuyện của một thương hiệu xa xỉ. Yếu tố con người đang và sẽ luôn là điểm hấp dẫn, dấu chỉ của chất lượng, đặc biệt là trong thời đại trí tuệ nhân tạo.” Mauer nhấn mạnh.

Quy trình thiết kế đã tăng tốc đáng kể những năm gần đây, nhưng theo Mauer, với tư cách là một nhà thiết kế, ông tin rằng “vẽ ô-tô bằng bút chì và giấy hay trên máy tính bảng, thì hoạt động tư duy không hề khác biệt”. Dù công việc tạo mẫu được rút ngắn từ ba ngày xuống còn một giờ, quá trình sáng tạo không thể “gia tốc” vô hạn vì vẫn cần không gian cho các ý tưởng và thiết kế thăng hoa, cũng như thời gian để các nhà thiết kế sáng tạo và đánh giá kỹ lưỡng các thiết kế.

“Ngay cả những 'tai nạn' may mắn xảy ra trong quá trình thử nghiệm và sửa đổi cũng là một phần của quá trình thiết kế. Quan trọng hơn, chúng làm tăng chất lượng thiết kế.” Mauer cho biết.

Khi những nhà thiết kế bắt tay cùng các kỹ sư

Phòng thiết kế Porsche tại Weissach làm việc ngay bên cạnh bộ phận phát triển khung gầm, còn các nguyên mẫu được đưa vào đường thử ngay bên ngoài cửa sổ. Sự "gần gũi" về không gian này đã trở thành đặc trưng của Porsche.

Theo Mauer, “thách thức lớn nhất khi chúng tôi phát triển một chiếc xe là duy trì tinh thần hăng say, độ thẩm thấu của các studio tại Weissach, và sự hợp tác của các phòng ban tạo ra một lợi thế đáng kinh ngạc trong việc đó.”

Một nhà thiết kế thành công sẽ hòa đồng với mọi người, Mauer chia sẻ. Đôi khi ông ước kiến ​​thức này được truyền đạt tại các trường đại học. 

“Hầu hết các quyết định trong quá trình thiết kế không được đưa ra trong phòng họp mà ở các cuộc trò chuyện ngoài hành lang hay tại máy pha cà phê. Đó chính là tinh thần tại Weissach.”

Thiết kế những cỗ xe di sản của Porsche: một đặc ân thách thức

Là một nhà thiết kế, việc phát triển Porsche 911 theo cách chân thực vừa là một đặc ân lớn, vừa là một thách thức đối với Mauer. Ông cho biết có nhiều dự án tại Porsche có thể bắt đầu từ trang giấy trắng, chẳng hạn như các mẫu xe trưng bày hoặc siêu xe thể thao như 918 và Mission X - Những sự tự do chỉ có tại Porsche. Cá nhân ông cảm thấy hào hứng khi không chỉ đóng góp vào hành trình định hình diện mạo của từng mẫu xe mà còn cả định hướng thương hiệu.

Ngoài 911, Mauer cũng dành tình cảm lớn cho những mẫu xe Porsche khác mang dấu ấn của ông trong suốt hai thập kỷ đồng hành cùng thương hiệu, trước hết là Taycan. Hệ dẫn động thuần điện là một thay đổi lớn của thời đại. Và mặc dù doanh số có phần nghiêng về các mẫu SUV, Mauer vẫn tin rằng chiếc Porsche thuần điện đầu tiên phải là một cỗ xe thể thao thực thụ. 

Ngoài chiếc Macan thế hệ đầu tiên đánh dấu bước đột phá mới bằng vẻ thanh lịch tinh giản trong thiết kế, thì Porsche 997 - chiếc 911 đầu tiên mà Mauer được dấn thân trọn vẹn, từ tỉ lệ chiếc xe cho đến chi tiết đèn hậu, vẫn luôn nằm trong trái tim ông sau nhiều năm.

>>Xem thêm: Porsche Việt Nam chính thức giới thiệu xe thể thao thuần điện Taycan

Tương lai của thiết kế mang bản sắc Porsche

Không có giới hạn nào đối với sự sáng tạo của đội ngũ thiết kế Porsche trong quá trình phát triển thương hiệu và bản sắc sản phẩm, điều đã được minh chứng với Mission X. Tuy nhiên, ngoài không gian sáng tạo trong các danh mục sản phẩm mới, Mauer vẫn đề cao sự trung thành với những di sản, các nguyên tắc thiết kế và cá tính thương hiệu.

Theo Mauer, một chiếc Porsche mới vẫn sẽ sở hữu những DNA nhận diện đặc trưng của Porsche, bám sát triết lý thiết kế nghiêm ngặt dù đã "tiến hóa".

>>Xem thêm: Cuộc trình diễn trực tuyến về ý tưởng tương lai của Porsche

Porsche Mission X

“Ngay cả những thương hiệu xa xỉ có tầm nhìn xa như Louis Vuitton hay Bottega Veneta vẫn luôn giữ gìn các thiết kế kinh điển trong danh mục sản phẩm song song với sáng tạo sản phẩm mới.” Tuy nhiên, Mauer đề cao sự cân bằng giữa hai khía cạnh này. “Với mỗi chiếc SUV tiện nghi ra mắt trong danh mục sản phẩm, tôi cũng phải tạo ra một cỗ xe thể thao cấp tiến”.

Porsche Vision Spyder

Chia sẻ về một thiết kế trong mơ, Mauer hé lộ đó là phiên bản đường trường của Porsche Vision Spyder 551 từng giới thiệu trong series “Porsche Unseen”. Một cỗ xe kế thừa tinh thần của Porsche 550 - nhỏ gọn, siêu nhẹ, thuần túy và linh hoạt. “Thực ra tôi đã tìm thấy cỗ xe trong mơ của mình: một chiếc Boxster Spyder RS, dựa trên nền tảng 991 của chiếc 911, trang bị động cơ GT3, kích thước lẫn buồng lái đều nhỏ gọn, và tôi có thể quan sát được cả đuôi xe”. Với Mauer, lái xe trên những cung đường ngoạn mục ở Rừng Đen hay dãy Alps thực sự lý tưởng, một cách tuyệt vời để thư giãn sau ngày dài trong studio thiết kế.

>>Xem thêm: Porsche Club Việt Nam chính thức là thành viên của Porsche Club toàn cầu