Tips & Advice Những điểm khác biệt trong cách Gen Z và Millennials quản lý tài chính (Phần 2)

Là những thế hệ trưởng thành trong kỷ nguyên số, cả Millennials và Gen Z đều tận dụng công nghệ để quản lý tài chính. Tuy nhiên, cách họ sử dụng và mức độ phụ thuộc vào các nền tảng kỹ thuật số lại có sự khác biệt rõ rệt.

Millennials: Những người tiên phong ứng dụng ngân hàng số

Millennials là thế hệ đầu tiên thực sự đón nhận ngân hàng trực tuyến và các ứng dụng quản lý tài chính. Họ đã quen với việc chuyển tiền, thanh toán hóa đơn và kiểm tra số dư qua điện thoại. Các ứng dụng như Mint hay Spendee đã trở thành công cụ quen thuộc giúp họ theo dõi chi tiêu và lập ngân sách. Tuy nhiên, họ vẫn giữ một mức độ tin tưởng nhất định vào các định chế tài chính truyền thống. Khi cần những lời khuyên quan trọng, chẳng hạn như vay mua nhà hay lên kế hoạch hưu trí, nhiều Millennials vẫn tìm đến các ngân hàng hoặc các nhà hoạch định tài chính chuyên nghiệp.

Gen Z: Thế hệ của "Fin-Tok" và tư vấn tài chính từ AI

Gen Z đã đưa việc ứng dụng công nghệ tài chính (Fintech) lên một tầm cao mới. Họ là những người dùng bản địa của các ví điện tử, các nền tảng thanh toán ngang hàng (P2P) như Venmo hay Zelle, và các ứng dụng đầu tư không tốn phí. Đối với Gen Z, một ngân hàng không có ứng dụng di động mạnh mẽ gần như không tồn tại.

Điểm khác biệt lớn nhất nằm ở nguồn thông tin tài chính của họ. Gen Z ít khi tìm đến các chuyên gia truyền thống. Thay vào đó, họ học hỏi về tài chính cá nhân từ các nền tảng mạng xã hội như TikTok (với hashtag #FinTok), YouTube, Instagram và Reddit. Họ tin tưởng vào những người có ảnh hưởng (influencers) và các cộng đồng trực tuyến hơn là các cố vấn tài chính mặc vest. Mặc dù cách tiếp cận này giúp dân chủ hóa kiến thức tài chính, nó cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro khi thông tin có thể không được kiểm chứng, phiến diện hoặc thậm chí là lừa đảo. Gen Z cần phải trang bị cho mình kỹ năng phân tích và tư duy phản biện để sàng lọc những lời khuyên "vàng thau lẫn lộn" trên không gian mạng.

Cuối cùng, sự khác biệt giữa hai thế hệ còn thể hiện qua chính những mục tiêu mà họ theo đuổi và cách họ định nghĩa một cuộc sống tài chính thành công.

Millennials: Giấc mơ sở hữu và sự cân bằng cuộc sống

Đối với nhiều Millennials, giấc mơ sở hữu một ngôi nhà vẫn là một mục tiêu quan trọng, dù khó khăn hơn rất nhiều so với thế hệ cha mẹ. Họ coi đó là một biểu tượng của sự ổn định và thành đạt. Bên cạnh đó, sau nhiều năm làm việc chăm chỉ, Millennials ngày càng coi trọng sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống (work-life balance). Họ sẵn sàng chi tiêu cho những trải nghiệm như du lịch, ăn uống và giải trí, coi đó là một phần thưởng xứng đáng cho những nỗ lực của mình. Thành công đối với họ không chỉ là tiền bạc, mà còn là sự tự do tận hưởng cuộc sống.

Gen Z: Sự linh hoạt, tự do và giá trị đạo đức

Gen Z có một định nghĩa linh hoạt hơn về thành công. Giấc mơ sở hữu nhà không còn là ưu tiên hàng đầu đối với nhiều người. Thay vào đó, họ khao khát sự tự do và độc lập tài chính – khả năng làm việc ở bất cứ đâu, theo đuổi đam mê và không bị ràng buộc bởi một công việc từ 9 giờ sáng đến 5 giờ chiều. Xu hướng "kinh tế concert" (gig economy) và làm việc tự do rất phù hợp với tư duy này.

Hơn nữa, Gen Z còn đặt nặng các giá trị đạo đức trong quyết định tài chính của mình. Họ sẵn sàng trả nhiều tiền hơn cho các sản phẩm từ những thương hiệu bền vững, có đạo đức và tẩy chay những công ty có hành vi gây hại cho môi trường hoặc xã hội. Đối với Gen Z, thành công tài chính phải đi đôi với việc sống đúng với giá trị của bản thân và tạo ra tác động tích cực. Họ không chỉ muốn làm giàu, họ muốn làm giàu một cách có ý nghĩa.

Hai lối đi, một đích đến

Sự khác biệt trong cách quản lý tài chính giữa Millennials và Gen Z là một bức tranh đa sắc, phản ánh sự thay đổi không ngừng của bối cảnh kinh tế - xã hội. Millennials, với những bài học từ khủng hoảng và gánh nặng nợ nần, đã trở thành một thế hệ thận trọng, tìm kiếm sự cân bằng giữa an toàn và trải nghiệm. Trong khi đó, Gen Z, những người sinh ra trong kỷ nguyên số và lớn lên cùng sự bất ổn, lại tiếp cận tài chính với một tư duy thực tế, linh hoạt, chấp nhận rủi ro và đặt nặng giá trị đạo đức.

Không có một công thức nào là đúng hay sai tuyệt đối. Mỗi thế hệ đang tự vạch ra cho mình con đường riêng để đi đến mục tiêu chung là sự an toàn và tự do tài chính, dựa trên những công cụ và bài học mà họ có. Millennials đã dạy cho chúng ta về tầm quan trọng của sự kiên trì và khả năng phục hồi, trong khi Gen Z đang cho thấy sức mạnh của việc thích ứng nhanh chóng, tận dụng công nghệ và đầu tư có mục đích. Khi hai thế hệ này tiếp tục trưởng thành và định hình nền kinh tế tương lai, sự giao thoa và học hỏi lẫn nhau giữa họ chắc chắn sẽ tạo ra những xu hướng tài chính mới mẻ và thú vị hơn nữa.