The Art Corner Sách của Ichikawa Takuji - Những bản giao hưởng của nỗi buồn

Vào một ngày hè những năm cấp Ba, đó là lần đầu tiên tôi bắt gặp sách của Ichikawa Takuji tình cờ tại cửa hàng nhỏ. Và ngỡ như định mệnh đã an bài, kể từ đó đến nay chưa từng một lần bỏ lỡ bất kỳ tác phẩm nào được dịch và xuất bản. 

Áng văn của ông buồn... nhưng lại chẳng rõ nét buồn ấy sinh ra từ đâu. Có lẽ đó là nỗi buồn đượm trong những chuyện tình giao hoà giữa hai tâm hồn đồng điệu để rồi sinh ly tử biệt, hay buồn trong các triết lý cuộc sống giản đơn mang đậm bản sắc xứ Phù Tang, và buồn cả trong những khoảnh khắc tác giả xưng “tôi” gọi “nàng” nhưng vẫn nhẹ nhàng... để họ lạc mất nhau.

Thưởng thức tác phẩm của Ichikawa Takuji đồng nghĩa với việc bạn cho mình những phút giây để quên đi thế giới thực tại, hoà mình vào trí tưởng tượng và óc sáng tạo của nhà văn. Nhưng đồng thời, mỗi khi những con chữ cuối cùng qua đi, gấp sách lại, cảm giác ấn tượng sâu sắc nhất có lẽ là bài học về cuộc sống mà chỉ những độc giả tinh tế mới khéo léo phát hiện được.

Qua những lần cùng khóc cùng cười với vị tác giả này, 4 câu chuyện sau đây với tôi là lựa chọn hoàn hảo nhất để bắt đầu bước chân vào thế giới của Ichikawa Takuji, và dần dần đắm chìm không lối thoát.

1. Em sẽ đến cùng cơn mưa - Ima, Ai ni Yukimasu (いま、会いにゆきます)

“Tôi là con chim cánh cụt bay trên trời.
Nhờ có nàng dẫn dắt, tôi đã bay cao ngoài sức tưởng tượng.
Suýt chạm được tới các vì sao.”

Với thành công vang dội của “Be with you” được dẫn dắt bởi hai diễn viên đình đám So Ji Sub và Son Ye Jin, có lẽ ít ai nhận ra nội dung phim hoàn toàn được chuyển thể từ quyển tiểu thuyết của tác giả Ichikawa Takuji được viết vào những năm đầu thập niên 2000.

Vào một cơn mưa mùa hạ, Takumi đánh mất người vợ yêu dấu của mình không lâu sau khi hạ sinh đứa con trai duy nhất, và cũng vào mùa mưa nhiều năm sau đó, anh chào đón sự trở lại đột ngột của mối tình đã khuất. Mạch truyện gần như chìm trong nét ảm đạm của màn mưa, cảm giác cô đơn của nỗi buồn mất người thân, và sự gắn bó thắm thiết của tình cha con đùm bọc lẫn nhau trong những ngày thiếu bàn tay chăm sóc của người phụ nữ.

Với Takumi và người con trai, bất kỳ ai khi chết đi sẽ không thực sự hoàn toàn biến mất, mà luôn ngự trị tại một nơi gọi là “Tinh cầu lưu trữ”, quan sát và dõi theo quá trình trưởng thành từng ngày của những người tại chốn nhân gian.

Để rồi, những tháng ngày ảm đạm chỉ hai bóng hình dần qua đi, khi người vợ đã khuất đột ngột quay về, họ vui vẻ đến không kiềm chế được khi có thể cùng nhau chào đón một cuộc sống mới. Vợ lại ở đấy hằng ngày chuẩn bị cơm và giặt giũ, mẹ lại gội đầu và gấp quần áo cho con. 

Nhưng liệu… hạnh phúc mong manh này sẽ kéo dài bao lâu?

2. Thế giới kết thúc dịu dàng đến thế - Konnanimo yasashii, sekai no owarikata (こんなにも優しい、世界 の終わりかた)

“Một kênh chiếu hình ảnh chiến tranh ở nước nào đó, có cảnh một đứa trẻ khóc vì mất cha mẹ. Cuộc sống vốn đã chẳng dài lắm, thế mà nhiều người lớn cứ nóng lòng cướp đoạt cho bằng được.”

Gần như trong tất cả mọi tác phẩm của Ichikawa Takuji, yếu tố huyền ảo và sáng tạo trong cốt truyện luôn là dấu ấn mạnh mẽ nhất. Và điều này được đặc biệt phát huy tại quyển sách “Thế giới kết thúc dịu dàng đến thế” ra mắt năm 2013.

Không chiến tranh máu lửa, không niềm đau hoà cùng những giọt nước mắt, bối cảnh chính của truyện xoay quanh những ngày tận thế “ảm đạm” nhất của Trái Đất, khi một luồng ánh sáng xanh tràn đến nhấn chìm cả nhân gian vào sự tĩnh lặng. 

Ra đi… đôi lúc cũng có thể nhẹ nhàng như thế!

Vào những phút giây cuối cùng của kiếp sống ấy, hai nhân vật Yoshikawa Yuu và Mizuki vô tình va phải nhau trên hành trình tìm đường đến nơi những cô gái họ yêu thương đang chờ đợi. Cùng nhau đón những khoảnh khắc cuối đời, hay để nói lời xin lỗi mà bao lâu luôn kìm nén, dù mục đích là gì thì hành trình cả hai vượt qua bao khó khăn để gặp được người mình yêu vẫn thật sự xứng đáng được độc giả muôn nơi một lần thưởng thức.

3. Nơi em quay về có tôi đứng đợi - Kimi ga Kaeru Basho (きみが還る場所)

“Thở chậm một chút nữa.
Đừng để người khác mang linh hồn em đi.
Đừng vội vàng.
Chầm chậm thôi
.…
Bởi vì anh vẫn cần có em.”

Là tác phẩm đầu tay của Ichikawa Takuji, cũng là cột mốc quan trọng đánh dấu quá trình bắt đầu và phát triển giọng văn của riêng mình, “Nơi em quay về có tôi đứng đợi” được trình làng vào năm 2002 và mãi đến nay vẫn là một quyển sách “ám ảnh” nhất với tôi.

Dựa trên cốt truyện “Sự tích chú Cuội cung trăng” được truyền bá trong dân gian Việt Nam, câu chuyện của sách xoay quanh cặp vợ chồng Satoshi và Yuko - những người bạn thời trung học. Cùng trưởng thành, cùng chia sẻ những điểm chung, họ yêu thương, trân quý từng khoảnh khắc bên nhau và quyết định tiến đến hôn nhân để bắt đầu một chương mới trong cuộc sống.

Song, đời mà... nào có dễ dàng đến thế? 

Yuko đột nhiên mắc phải một căn bệnh lạ, khiến ý thức dần mất đi và cơ thể teo nhỏ lại như một đứa trẻ. Nhưng dẫu có khó khăn đến mấy, hành trình đó cô vẫn không trải qua đơn độc mà luôn có sự hỗ trợ từ Satoshi, cùng nhau lưu giữ những khoảnh khắc cuối cùng.

4. Tôi vẫn nghe tiếng em thầm gọi - VOICE

“Thế gian này quý giá nhất không phải thứ không có được hay mất đi. Mà là hạnh phúc đang nắm giữ”.

So với các tác phẩm trước, nội dung của quyển sách xuất bản lần đầu năm 2006 này có phần đơn giản và nhẹ nhàng khi khắc hoạ hai nhân vật Satoru và Yuko. Dẫu vậy, chất huyền ảo đặc trưng từ truyện của Ichikawa Takuji vẫn tồn tại qua khoảnh khắc Satoru nhận ra mình có khả năng “lắng nghe” được những gì Yuko đang thầm nghĩ.

Tình đầu những năm tháng học trò ấy đẹp biết bao, nhưng cũng lắm gian truân và trắc trở. Những tưởng chuyện tình của hai tâm hồn đồng điệu tuyệt đối này sẽ kéo dài mãi mãi, nhưng rồi ai cũng phải trưởng thành và vượt qua những vùng an toàn của chính mình. 

Satoru mắc phải bệnh hiểm nghèo nên tiếp tục gắn bó với vùng quê cũ, trong khi Yuko chuyển đến Tokyo học tập và làm quen với một vùng trời mới. Cứ thế, họ xa nhau, mất kết nối và cũng từ đó, Satoru không còn “nghe” được những tâm tư tình cảm nơi người bạn của mình nữa.

Thật ra, điều này hoàn toàn phù hợp với những mối quan hệ quen thuộc trong cuộc sống của chúng ta. Dù ban đầu có gắn kết, bền chặt và đồng điệu đến đâu, việc trưởng thành và trải nghiệm những đổi khác của bản thân qua từng giai đoạn là điều không thể tránh khỏi. Đến một lúc nào đó, khi không còn tồn tại điểm chung giữa đôi bên, những thay đổi ấy sẽ ảnh hưởng đến các mối liên kết khi có người chấp nhận nhau và bước tiếp, có kẻ chọn buông tay. 

Lời cuối

Chia tay, gian truân và những đau buồn hoà quyện cùng yếu tố huyền ảo gần như xuất hiện trong mọi cuốn sách của Ichikawa Takuji đến thời điểm hiện tại. Những quyển tiểu thuyết tưởng chừng đơn giản, nhưng cảm xúc chân thật chúng mang lại thật sự có thể “ám ảnh” độc giả đến suốt nhiều ngày sau. 

Để kết thúc, xin gửi bạn đọc một dòng mà nhà văn đã từng chia sẻ: “Tôi không viết một cách giả tạo, viết chỉ để cho có chuyện, tôi đối diện với lòng mình, thành thật với bản thân và viết chân thực đến tận cùng” (trích từ phỏng vấn của Nhã Nam và tác giả).