Top 5 bộ phim đưa người xem đắm chìm vào âm nhạc cổ điển

Bắt nguồn từ châu Âu, nhạc cổ điển đã phát triển đa dạng với các loại hình, phong cách khác nhau và vượt ra khuôn khổ của một buổi hòa nhạc trong khán phòng để chạm ngõ điện ảnh. Thể loại tưởng chừng kén người nghe lại có một hấp lực mạnh mẽ trong việc lột tả tinh thần của bộ phim và biểu đạt nội tâm đa tầng của nhân vật. 

Amadeus (1984)

Amadeus là tác phẩm chính kịch hư cấu kể về cuộc đời của ngôi sao nhạc cổ điển thế giới Mozart dưới góc nhìn của Antonio Salieri - nhà soạn nhạc Hoàng gia cho Hoàng đế Joseph II. Bộ phim thú vị ở chỗ Salieri vừa thể hiện sự ngưỡng vọng trước tài năng xuất chúng của Mozart, vừa tỏ ra ghen tị, căm tức khi Mozart được người đời ca ngợi.

Do đó, âm nhạc trong Amadeus cũng mang hai màu sắc trái ngược. Nếu tác phẩm của Mozart ngập tràn giai điệu tươi vui, yêu đời, thậm chí vượt ra khỏi lằn ranh của những luật lệ cũ kỹ (thể hiện qua nhạc phẩm opera The Marriage of Figaro) thì âm nhạc gắn với Salieri lại chất chứa thù oán và sự đố kị. Chẳng hạn, khi Salieri đến thăm Mozart đang nằm trên giường bệnh, bản nhạc Requiem với âm hưởng sầu não vang lên như thể hiện cho thái độ hả hê của Salieri khi cái chết đang gần kề người bạn của ông.

Với phần tái hiện công phu những công trình nhạc cổ điển của Mozart, Amadeus đã xuất sắc mang về 8 giải Oscar và trở thành tượng đài điện ảnh bất hủ về người nghệ sĩ tài hoa nhưng đoản mệnh.

Immortal Beloved (1994)

Tuy gây nhiều tranh cãi nhưng Immortal Beloved vẫn là một trong những tác phẩm đáng xem. Từ đây, khán giả có thể hiểu thêm về những khía cạnh khuất ẩn trong cuộc đời của nhà soạn nhạc người Đức - Beethoven. Bộ phim xoay quanh lá thư tuyệt mệnh mà ông đã để lại sau khi qua đời vào năm 1827. Trong đó, ông đã căn dặn để lại toàn bộ tài sản của mình cho “người tình bất tử” không rõ danh tính. Chính điều này đã khiến thư ký của ông ráo riết truy tìm người phụ nữ ấy. 

Immortal Beloved tái hiện lại những biến động trong cuộc đời Beethoven, ảnh hưởng của chứng khiếm thính đến ông cũng như tài năng xuất chúng vượt lên trên cả nghịch cảnh. Người xem sẽ có cơ hội được một lần nữa chìm đắm vào những âm vang da diết của các bản nhạc bất hủ. Như Moonlight Sonata - nói về mối tình nồng nàn giữa ông và “người tình bất tử”, Concerto No. 5 (Emperor) - thể hiện niềm kiêu hãnh của Beethoven trong âm nhạc hay Symphony No. 9 in D minor - “đứa con” được Beethoven “thai nghén” khi ông đã mất hoàn toàn thính lực và chính tác phẩm này được xem là tạo tác vĩ đại nhất trong nền âm nhạc Tây phương.

The Pianist (2002)

The Pianist kể về hành trình sinh tồn nghiệt ngã của nhà soạn nhạc lừng danh người Do Thái Władysław Szpilman giữa thảm họa diệt chủng Holocaust. Trải qua bệnh tật, đói khổ và chia cắt với gia đình, Szpilman chỉ có duy nhất một điểm tựa là nghệ thuật. Xuyên suốt bộ phim, 10 bản nhạc piano của thiên tài Frédéric Chopin như một liều thuốc cứu cánh cho tâm hồn đang chết dần chết mòn của Szpilman.

Mở đầu The Pianist là bản độc tấu Nocturne No.20 in C-Sharp Minor Op. posth với âm hưởng thê lương, da diết. Hoặc bản nhạc Grande Polonaise brillante Op. 22 với giai điệu thánh thót, trong sáng được Szpilman chơi trong tưởng tượng khi ông đang lánh nạn đã cho thấy tinh thần lạc quan vẫn sáng ngời giữa làn bom đạn. Đặc biệt, phân cảnh Spzilman chơi bản Ballade No. 1 in G minor, Op.23 cho vị sĩ quan người Đức trong căn phòng bỏ hoang đã đẩy lên cao trào sự phẫn uất trước tội ác của Đức quốc xã và lòng yêu nước chảy rần rật trong máu của ông.

Qua đó, ta thấy những tác phẩm nhạc cổ điển được ký gửi vào bộ phim không chỉ bộc lộ tâm tư của nhân vật chính mà còn khẳng định sức phản kháng quyết liệt trước chiến tranh phi nghĩa và nghị lực sống phi thường của con người. 

Nodame Cantabile (2006)

Nhạc cổ điển cũng là “mỏ vàng” để các nhà làm phim châu Á khai thác, điển hình là tác phẩm Nodame Cantabile của Nhật Bản. Nodame Cantabile xoay quanh những tài năng âm nhạc tại Học viện Momogaoka với hai nhân vật chính là Nodame - cô gái có tính cách lập dị, sống bừa bộn nhưng lại có khả năng cảm âm “trời phú”; và Chiaki Shinichi - chàng trai khôi ngô, trầm tính, có phần khó gần và sở hữu tài nghệ chơi piano, violin vô cùng xuất sắc. 

Ở mỗi tập phim, những bản nhạc kinh điển của Mozart, Beethoven, Chopin, Brahms… đều được thể hiện tinh tế qua những đôi tay tài hoa của dàn nhạc công trẻ tuổi. Âm nhạc là chất xúc tác kết nối các nhân vật với nhau và cũng chính âm nhạc đã thổi bùng lên ước mơ trong họ. Nếu như bản concerto của Rachmaninoff nói lên lòng nhiệt thành của Chiaki thì bản nocturne của Chopin lại là tuyên ngôn của sự tự do và tâm hồn nghệ sĩ phi thường của Nodame.

Mở đầu vui tươi, kết thúc lại ngân vang giai điệu du dương hạnh phúc, có thể nói âm nhạc cổ điển trong Nodame Cantabile đầy ắp sự tinh khôi của tuổi trẻ.

Tár (2022)

Tár xoay quanh cuộc đời Lydia Tár - nữ nhạc trưởng tài ba của dàn nhạc giao hưởng Berlin. Sự nghiệp tiếng tăm, gia đình viên mãn là tất cả những gì mà người phụ nữ này sở hữu. Tuy vậy, 2 tiếng 38 phút của bộ phim đã bóc tách nội tâm phức tạp của Lydia và mô tả sự trượt dốc dần dần xuống đáy vực của cô. 

Tár được coi là “một cuộc khám phá hấp dẫn về thế giới của nhạc cổ điển”. Trong đó, âm nhạc là thứ vũ khí vô hình nhân vật chính sử dụng để kìm kẹp học viên của mình. Chẳng hạn, bản Symphony No. 7 in E major của Anton Bruckner được đưa vào trong cảnh Lydia tra tấn tinh thần một nữ nhạc công trẻ nhằm thể hiện sự độc đoán, chuyên quyền của cô. Hay bản Symphony No. 5 của Gustav Mahler xuất hiện nhiều lần trong phim để đặc tả xung đột nội tâm của Lydia giữa đam mê âm nhạc và những góc tối trong tâm hồn.

Ngoài ra, nữ diễn viên thủ vai Lydia là Cate Blanchett còn tự mình đồng sáng tác nhạc nền cho bộ phim với nhà soạn nhạc Hildur Guðnadóttir - album về sau đã dẫn đầu BXH Billboard trong hạng mục nhạc thính phòng - cổ điển. Vì vậy, khán giả có thể thỏa sức chìm đắm vào dòng nhạc này khi thưởng thức Tár và cảm nhận được vô vàn ẩn ý thú vị phía sau những giai điệu ấy.