The Art Corner Cây Cam Ngọt Của Tôi: Hành trình đi tìm tình thương của đứa trẻ "không ngoan"
"Mẹ ơi, đáng lẽ con không nên được sinh ra trên đời này", bạn có tin đây là câu nói thốt ra từ một đứa bé 5 tuổi hay không? Và đó chính là câu nói xé lòng của đứa trẻ Zezé trong cuốn tiểu thuyết Cây Cam Ngọt Của Tôi.
Cây Cam Ngọt Của Tôi là cuốn tự truyện của Jose Mauro de Vasconcelos - nhà văn đến từ Brazil. Đây là một trong những cuốn sách được khuyên nên đọc một lần trong đời. Độ phổ biến cũng nhưng số lượng sách bán ra đã minh chứng cho nội dung hấp dẫn mà cuốn sách mang lại. Tác phẩm không đơn thuần là câu chuyện từ một đứa trẻ lên 5, mà còn là chuyến du hành về thời thơ ấu để độc giả tìm về những ký ức đang nhớ và nhận ra nhiều bài học quý giá.
Đứa trẻ khôn sớm hay "đứa con của quỷ"?
(Ảnh: Yến Anh)
Lúc 5 tuổi bạn đang làm gì? Đang bập bẹ nắn nót viết từng con chữ, vui đùa trước sân với những đứa bạn bằng tuổi, hay nũng nịu với bố mẹ mỗi lần bị ốm? Hiển nhiên rằng, những đứa trẻ ở độ tuổi quá nhỏ này phải được bảo ban từng chút một, được thoải mái sống vui vẻ trong chính sự ngây ngô của mình, nhưng không… đứa trẻ 5 tuổi Zezé trong cuốn sách Cây Cam Ngọt Của Tôi thì không như thế.
Ở cái xóm nghèo, người ta lao đầu vào kiếm cơm, gánh lo "cơm áo gạo tiền" chưa bao giờ tiêu tan trong lòng của những con người ở đây. Không chỉ người lớn, mà áp lực đè nặng lên cả những đứa trẻ ngây ngô, ghì chặt tâm hồn bé nhỏ của các em. Zezé cũng như thế, em sinh ra trong gia đình kém may mắn, người bố thì thất nghiệp, mọi người luôn tìm cớ trút sự bực tức lên người em vì những trò nghịch ngợm.
Vì thế, Zezé lớn nhanh hơn tuổi, mới 5 tuổi cậu biết đọc, biết chăm em, biết đi đánh giày vào ngày giáng sinh để mua quà tặng cho cha và em có những suy nghĩ rất trưởng thành. Nhưng cũng vì thế mà em lại nhạy cảm và dễ bị ảnh hưởng hơn những đứa trẻ cùng tuổi.
Người ta bảo Zezé là đứa trẻ khôn sớm, vì em tò mò, ham học hỏi và luôn thích thú với mọi thứ, em nhạy cảm và để ý đến từng người xung quanh, mỗi người em gặp đều ở lại trong đời em. Nhưng chính Zezé lại gọi mình là đứa con của quỷ, vì em chẳng được như một đứa trẻ bình thường, luôn bị đòn roi và thiếu thốn tình yêu thương.
Dù gọi em là đứa trẻ khôn sớm hay đứa con của quỷ thì chúng ta đều cảm nhận được rằng, cuộc đời của em thật quá khắc nghiệt, huống hồ chỉ là một đứa trẻ 5 tuổi. Chừng ấy tuổi mà em đã biết đau đớn mang hình dạng ra sao, em biết chết là như thế nào và hơn một lần em muốn tìm đến nó để giải thoát.
"Giờ đây tôi đã thực sự biết đau đớn là gì. Đau đớn không phải là bị đánh đến bất tỉnh. Đau đớn không phải là bị một mảnh thuỷ tinh cứa rách chân phải khâu nhiều mũi ở hiệu thuốc. Đau đớn là thế này đây: toàn bộ trái tim tôi nhức nhối, và tôi phải mang nó xuống mồ" là câu nói quá đỗi chua chát của một cậu nhóc chưa kịp lớn.
Gom nhặt yêu thương để chống lại sự tàn nhẫn của cuộc sống
(Ảnh: Yến Anh)
Qua lời kể bằng ngôi thứ nhất, tác giả càng khiến chúng ta cảm nhận rõ ràng từng cảm giác đau đớn mà Zezé phải chịu. Cái nghèo, cực khổ và bị bỏ quên đã buộc Zezé phải trưởng thành, em đã tự đấu tranh chống lại thế giới tàn nhất để bảo vệ sự ngây ngô còn sót lại ít ỏi của mình bằng cách tưởng tượng ra một người "Bạn yêu" là cây cam trong vườn.
Cái cây ấy không chỉ là một cái cây có gốc, có rễ mà nó còn lại người bạn sinh ra từ trí tưởng tượng của Zezé, là người bạn lắng nghe những câu chuyện của em, mang cho em cảm giác gần gũi thậm chí là yêu thương.
Không chỉ có cây cam, Zezé bắt đầu có người bạn bằng xương bằng thịt đầu tiên, người đó chính là ông Bồ. Nhân vật này xuất hiện như mang đến tia sáng cho cuộc đời Zéze. Trong thâm tâm, Zezé mong ước có một người cha như ông Bồ, không phải vì ông có thể mua cho em những món đồ chơi đắt tiền hay quần áo đẹp, bữa cơm ngon mà ông Bồ luôn lắng nghe, thấu hiểu và yêu thương sự nghịch ngợm của em.
Nếu cây cam chứa chấp những tâm tư vụn vỡ của Zezé, thì ông Bồ mang đến cho em sự chữa lành và dạy em biết thế nào là sự trìu mến, người cho em sự ấm áp mà bấy lâu em luôn khao khát, người lần đầu tiên em mạnh dạn đặt nụ hôn lên má - điều mà em còn chưa bao giờ làm với cha mẹ mình.
Chính lúc Zezé mới vừa nhấm nháp được chút hạnh phúc thì cũng là lúc em chuẩn bị đón nhận nỗi đau đớn. Ông Bồ qua đời vì tai nạn. Lúc này đây, tâm hồn mà em liều lĩnh chắp vá bất lâu từng chút, từng chút một vụn vỡ.
Một màu xám u buồn bao trùm cả quyển sách. Đen không đen, trắng không trắng mà là một màu xám khiến người ta thấy ngộp thở và chua xót. Nhưng trong chính nỗi đau đó, Zezé từ từ đứng dậy, gom góp sự yêu thương của gia đình để tiếp tục chiến đấu và giáp mặt với cuộc đời. Khép lại cuốn sách, tác giả không chỉ đưa chúng ta trở về những tháng ngày tuổi thơ đầy hoài niệm, mà còn mang đến một câu chuyện buồn nhưng thật sâu sắc. Qua hành trình tìm kiếm tình yêu thương đích thực từ lăng kính của cậu bé Zezé, cuốn sách nhắc nhở những người lớn rằng tâm hồn của trẻ em rất mong manh, đòn roi sẽ chẳng khiến chúng ngoan ngoãn mà mang đến những vết chai sạn đau đớn. Hãy để những mầm non được phát triển một cách lành mạnh bằng tình yêu thương.
Cây Cam Ngọt Của Tôi là câu chuyện buồn đến thổn thức nhưng chắc chắn rằng bạn sẽ nhận lại nhiều giá trị khi đọc nó. Đứng giữa những ngã tư đường có ai tự hỏi còn bao nhiêu đứa trẻ như Zezé đang vẫy vùng trong sự chua chát của nghèo đói và thiếu thốn tình thương? Bạn sẽ cảm thấy may mắn và một lần nữa thức tỉnh trước câu nói của mẹ Zezé "Ai đã ở trên đời, thì tức là người đó xứng đáng được sinh ra con ạ. Con cũng thế."
(Ảnh: Yến Anh)