Explore Phú Yên: Một ngày làm bánh tráng nước dừa và giăng lưới bắt cá

Nói đến du lịch Phú Yên, ít ai nhắc đến thị xã Sông Cầu dù nơi đây sở hữu không ít những thắng cảnh đẹp “hút hồn”: Vịnh Xuân Đài, đảo Nhất Tự Sơn, cù lao Ông Xá, hòn Yến… Đặc biệt, nằm giữa hai thành phố Quy Nhơn và Tuy Hoà, vây quanh bởi đồi núi nhấp nhô xen kẽ đồng bằng nên Sông Cầu có một nền văn hóa khá độc đáo. Vừa ồn ào, rộn ràng đặc trưng của những làng chài, vừa bình yên và khép kín, gìn giữ cho riêng mình màu sắc riêng.

Hấp dẫn bởi vẻ đẹp này, tập đoàn nghỉ dưỡng cao cấp Zannier Hotels đã quyết định mở cửa một khu resort ngay tại Sông Cầu. Ngoài sự đẳng cấp và tiện nghi, những vị khách phương xa còn có cơ hội thả mình giữa thiên nhiên thuần nguyên, hoang sơ và khám phá văn hóa địa phương “độc bản”.

 Mỗi căn phòng của Zannier Hotels Bãi San Hô đều được lấy cảm hứng từ chất liệu địa phương

Khám phá làng nghề “đan bóng” được cha truyền con nối

Thị xã Sông Cầu nằm cạnh biển nên đánh bắt hải sản trở thành một nghề truyền thống, kéo theo sự xuất hiện và dần phổ biến của một nghề khác là đan bóng mò o. Đến 90% người dân ở thôn Hòa Thạnh, xã Xuân Cảnh đều có thể làm nghề này.

“Bóng” là dụng cụ đánh bắt cá tôm, cua ghẹ… giống như cái lờ, cái đó nhưng được đan từ cây mò o (một loại cây thuộc họ tre trúc nhưng nhỏ và dẻo hơn, mọc nhiều ở vùng rừng núi). Khi dừng chân trước mỗi căn nhà trong thôn, bạn sẽ dễ dàng nhìn thấy những hàng mò o được xếp ngay ngắn, người thì đan bóng hoặc chẻ bóng, người thì lên núi chặt cây mò o rồi chở bằng xe đạp.

Giữa thời đại mà đồ nhựa hay kim loại “lên ngôi”, một ngôi làng mà hầu như nhà nhà đều làm dụng cụ truyền thống hẳn khiến nhiều người bất ngờ. Trong tour trải nghiệm, du khách sẽ được hướng dẫn và thử làm bóng, từ cầm rựa đẩy cây mò để chẻ nan, lấy ruột nan chụm lửa, đến đan tấm mê thành hình bóng rồi lận toi vào.

Điều thú vị là người dân địa phương gìn giữ nghề truyền thống này vì trách nhiệm đối với môi trường biển. Sử dụng bóng mò đánh bắt cá trong đầm không gây hại bằng những thiết bị hiện đại, nguyên liệu mò o sẽ mục sau 2-3 tháng rồi tự phân hủy, chi phí mua bóng cũng không cao.

Đại diện Zannier Hotels Bãi San Hô chia sẻ, khu nghỉ dưỡng mong muốn mang đến nguồn thu nhập chính yếu cho người dân. Đồng thời ban quản lý cũng đang có những kế hoạch bước đầu để người dân đa dạng các sản phẩm từ cây mò o, đưa nghề truyền thống làm bóng phát triển.

Tự tay đổ bánh tráng nước dừa

Khi đến thị xã Sông Cầu, du khách được gợi ý nhiều món đặc sản được làm từ dừa. Ngoài Bến Tre, Bình Định thì Phú Yên cũng nổi tiếng là vùng dừa. Chỉ riêng tại Sông Cầu đã có hơn 1.000ha trồng loại cây ăn quả này. Thêm điều kiện khí hậu lý tưởng nên dần dà, dừa trở thành một trong những loại cây chủ lực, gắn bó mật thiết với đời sống văn hóa nơi đây, đặc biệt là trong ẩm thực.

Người dân thường lấy cơm dừa và nước dừa làm cháo, làm xôi, nhưng để nói về đặc sản thì không thể kể thiếu món bánh tráng nước dừa – niềm tự hào ẩm thực của người Sông Cầu. Điều này cũng giải thích vì sao Zannier Hotels Bãi San Hô đã đưa một cơ sở chuyên làm bánh tráng dừa của gia đình chị Trần Thị Đạo tại xã Xuân Thọ, thị xã Sông Cầu làm điểm đến tiếp theo trên hành trình trải nghiệm của du khách.

Vì bánh có đến hai lớp nên thường được nướng kỹ bằng lửa than để giòn đều

Với hơn 30 năm kinh nghiệm và mỗi ngày cho ra lò hơn 600 chiếc bánh tráng thủ công, cơ sở của chị Đạo đưa khách tham quan khám phá quy trình làm bánh tráng truyền thống của địa phương với góc nhìn đầy đủ và chân thực nhất.

Từ xay gạo rồi trộn với nước cốt dừa và cơm dừa đã vắt lấy nước, sau đó tiếp tục nhúm hạt mè được đập bỏ lớp vỏ bên ngoài, đến tráng bánh trên một chiếc lò chuyên dụng. Từng gáo bột được xoay đều trên tấm vải khuôn, người thợ làm bánh sẽ tráng liên tục hai lớp để bánh được dày dặn, phồng và xốp. Công đoạn tiếp theo thể hiện sự kiên nhẫn và khéo léo trong kỹ năng của người thợ, khi họ phải dùng một chiếc đũa dài để vớt bánh mà không khiến nó bị nát hay sứt mẻ.

Để có được một mẻ bánh tráng chuẩn và ngon nhất, gạo phải được sàng lọc và ngâm từ tối hôm trước để đạt độ mềm lý tưởng và kịp xay vào sáng sớm. Mặt khác, mỗi một nguyên liệu đều phải có quy chuẩn riêng – như tỷ lệ gạo và nước phải đúng “từng li” để bánh không chai cứng, cơm dừa không thể quá già hoặc quá non, nước cốt dừa thì phải được sử dụng ngay sau khi vắt để bánh không bị chua.

Bánh tráng được nướng giòn sẽ thơm và hòa quyện giữa vị bùi của nước cốt dừa, vị ngọt dịu của gạo cùng với vị béo nhẹ của mè, kích thích vị giác dù ăn không hay kèm với nước chấm như xì dầu, nước mắm gừng đều ngon. Một chiếc bánh tráng phải trải qua nhiều bước công phu đến vậy lại được bán với giá rất hợp lý, chỉ chừng 60 nghìn đồng một ràng (thường có 10 cái). 

Đi thuyền thúng, giăng lưới bắt cá tại đầm Cù Mông

Đầm Cù Mông được bao bọc bởi dãy núi cùng tên vươn ra biển. Những lợi thế về mặt thiên nhiên đã giúp đầm trở thành môi trường sống cho những loại cá, ghẹ, tôm hùm, sò đá cùng các hải sản mang giá trị kinh tế cao.

Đến đầm Cù Mông, du khách sẽ ra khơi cùng những chiếc thuyền thúng chai đánh bắt. Thúng là tài sản không thể thiếu của ngư dân nơi đây, vì cả việc đánh bắt hải sản hay nuôi tôm hùm đều cần thúng. Hàng ngày, ngư dân nuôi tôm sẽ sử dụng thuyền thúng “đi chợ” mua đồ ăn tươi sống cho tôm hùm, sau đó tiếp tục vận chuyển thức ăn ra lồng bè nơi nuôi tôm bằng thúng. Khi nghề nuôi tôm phát triển, nhà nhà đều có thúng, thậm chí nơi này được gọi là xóm thúng.

Ngoài nuôi tôm, du khách còn được nghe kể về những buổi sáng sớm, khi trời còn tờ mờ, các ngư dân đã phải đánh bắt cá để còn kịp phiên chợ sớm. Trước đây, người dân địa phương thường dùng thuyền gỗ bình thường để đánh bắt, nhưng sau này nhận thấy sử dụng thuyền thúng vừa tiện lợi hơn, giá thành lại rẻ, họ đã dần chuyển sang những chiếc thuyền thúng chai (trừ những thuyền chuyên đánh bắt ngoài xa). Việc đó vô tình lại tạo thành một nét đặc sắc riêng của những làng chài ở Sông Cầu, đâu đâu cũng thấy thuyền thúng lênh đênh trên biển.

Nhìn những người ngư dân chèo lái chiếc thuyền thúng điêu luyện như nghệ sĩ là một trải nghiệm thật lạ và đặc biệt. Chiếc thuyền không quá to, chỉ vừa đủ 5-7 người ngồi nhưng lại dễ dàng chinh phục những con sóng và đuổi theo đàn cá đưa chúng vào lưới. Tất cả diễn ra rất nhanh, tái hiện chân thực cuộc sống của người ngư dân làng chài xã Xuân Lộc hàng ngày như thể một thước phim được quay chỉnh kỹ càng.

Không thể không kể đến những trải nghiệm ẩm thực địa phương xuyên suốt hành trình. Từ “khai vị” với món bánh tráng nước dừa, đến thưởng thức bữa trưa trên lồng bè nổi như người dân bản địa. Hầu hết các món được dọn lên bè đều rất bình dân, những hải sản đánh bắt chế biến theo cách nướng tự nhiên hoặc nấu với canh chua và rau giang đặc trưng miền Trung. Tuy giản đơn nhưng độ ngon, ngọt, giòn tự nhiên của hải sản khiến ai thử rồi cũng khó mà quên được. Như ca dao xưa có câu: “Cá ngon là cá Cù Mông. Gạo ngon là gạo ở đồng Phú Dương”.

Zannier Hotels Bãi San Hô vận hành theo triết lý hướng về tính nguyên bản và độc đáo của địa phương, đồng thời thể hiện sự tôn trọng cao nhất đến văn hóa bản địa. Tour hành trình trải nghiệm đặc biệt này chính là một trong những cách mà Zannier Hotels Bãi San Hô hiện thực hóa tầm nhìn đó, khi không chỉ giúp người dân địa phương cải thiện về nguồn thu nhập mà còn góp phần bảo tồn giá trị truyền thống, quảng bá và lan tỏa những nét đẹp của thị xã Sông Cầu nói riêng lẫn tỉnh Phú Yên nói chung.

>> Xem thêm: Mùa lưới vây Hòn Yến: Vẻ đẹp nơi khơi xa Phú Yên

Zannier Hotels Bãi San Hô
Hòa Thạnh, Sông Cầu, Phú Yên
Điện thoại: 0257 3830 000.