The Art Corner Đạo diễn Kim Jee-woon: Nghệ thuật tươi mới là ngôn ngữ điện ảnh

Những người yêu thích “nghệ thuật thứ 7” cùng các nhà làm phim đã có dịp gặp gỡ, trò chuyện với đạo diễn nổi tiếng Kim Jee-woon trong khuôn khổ Liên hoan phim quốc tế TP. HCM (HIFF 2024). 

Kim Jee-woon là một trong những “bậc thầy” của nền điện ảnh Hàn Quốc. Bắt đầu sự nghiệp với tư cách là một diễn viên sân khấu, ông dần bén duyên với vai trò đạo diễn và khẳng định được phong cách ấn tượng của riêng mình. Kết hợp nhuần nhuyễn hai yếu nghệ thuật và giải trí sâu sắc từ thể loại hài hước, tâm lý đến kinh dị, những tác phẩm của ông để lại dấu ấn mạnh mẽ trong người xem cũng như mang về các giải thưởng danh giá.

Đạo diễn Kim Jee-woon (giữa) - Ảnh: HIFF

“Đứa con tinh thần” đầu tay từ chính kịch bản đoạt giải của đạo diễn - The Quiet Family (1998), The Good, the Bad, the Weird (2008) chiến thắng nhiều hạng mục tại Giải Điện ảnh Rồng Xanh hay gần đây nhất, tác phẩm Cobweb nhận được tràng pháo tay dài nhất Cannes 2023… Nhưng hễ nhắc đến Kim Jee-woon, khán giả sẽ nhớ ngay bom tấn tâm lý kinh dị A Tale of Two Sisters (2003), bộ phim Hàn Quốc có doanh thu cao nhất ở thể loại này. 

Cách kể chuyện bằng hình ảnh sâu sắc

Tập trung vào kỹ xảo, thiết kế bối cảnh sáng tạo và mang đậm tính duy mỹ là phong cách làm phim của Kim Jee-woon. Đạo diễn đã kết hợp hình ảnh với việc khai thác khía cạnh tâm lý, nội tâm phức tạp của nhân vật để tác phẩm đọng lại trong người xem, đồng thời khán giả có thể tự do tưởng tượng và chiêm nghiệm thông điệp của nó.

Ở Cobweb, Kim Jee-woon khắc họa những khó khăn thường gặp của các nhà làm phim bằng thủ thuật “phim trong phim” với hai màu sắc đối lập nhau đầy tinh tế: Tươi sáng của chuyện bi hài từ ekip làm phim và màu đen trắng u ám, đầy tính “thriller” của tác phẩm nhân vật Kim Yeol đang thực hiện. “Cobweb giúp tôi cảm nhận rõ hơn ý nghĩa và giá trị của phim ảnh và sự sáng tạo. Tôi muốn gửi đến một thông điệp đầy hy vọng và lạc quan rằng điện ảnh sẽ tiếp tục phát triển, giống như cuộc sống vẫn tiếp diễn bất chấp mọi trớ trêu và khó khăn”, đạo diễn chia sẻ. 

Ảnh: KoBiz

Hay trong bộ phim khoa học viễn tưởng Doomsday Book (2012) chuyển thể từ webtoon cùng tên, Kim Jee-woon đã giảm bớt yếu tố kỳ ảo, lôi cuốn người xem vào các thước phim một cách chân thực và tự nhiên. Đạo diễn theo đuổi thể loại phim giallo từ điện ảnh Ý, tức các cảnh quay được thực hiện bằng phong cách phim tài liệu, bối cảnh gần với hiện thực ở mức cao nhất. 

Nghệ thuật làm phim kinh dị duy mỹ

Kết hợp cái đẹp với thể loại kinh dị không mới, song phương thức đạo diễn Kim Jee-woon là khai thác những hình ảnh, âm thanh song song diễn biến tâm lý phức tạp của nhân vật. Vượt qua nỗi sợ thông thường, phim kinh dị của ông còn đi kèm hai yếu tố là tính nghệ thuật và nỗi buồn để khán giả phải suy ngẫm thật lâu. 

Ảnh: IMDb

A Tale of Two Sisters hẳn là tác phẩm kinh dị có tính thẩm mỹ cao nhất từ trước đến nay. Nội dung phim xoay quanh câu chuyện của hai chị em khi trở về nhà mình gặp phải sự ghẻ lạnh của người mẹ kế và nhiều “vị khách” không mời. Từ đó, một bí mật kinh hoàng dần được tiết lộ và tạo nên cú “plot twist” vô cùng ấn tượng cuối phim. Qua ngôn ngữ điện ảnh chậm rãi xen lẫn giật gân hợp lý cùng màu sắc, bối cảnh, âm nhạc và các chi tiết ẩn dụ hài hòa, đạo diễn Kim Jee-woon đã thành công tạo nên mạch cảm xúc xuyên suốt từ lo sợ, hoảng loạn đến buồn thảm.

Đạo diễn cho hay: “Để một bộ phim kinh dị đọng lại trong tâm trí người xem, các yếu tố về hình ảnh vô cùng quan trọng. Ngôn ngữ của dòng phim kinh dị là phương thức biểu đạt nội tâm nhân vật một cách trực quan, hiệu quả nhất. Chúng tôi khai thác triệt để những điều đó với hy vọng tạo ra không gian cho khán giả tưởng tượng và chiêm nghiệm.”

​Ảnh: IMDb

Có thể thấy, nội dung phim của một trong “tứ quái” điện ảnh Hàn Quốc thường cô đọng, ngắn gọn và giàu sức gợi. Song, Kim Jee-woon hiếm khi làm phim trùng lặp mà liên tục thay đổi phong cách và thể loại một cách đặc biệt khéo léo.

Cùng với A Tale of Two Sisters, hai tác phẩm đặc sắc Cobweb và The Good, the Bad, the Weird đã được trình chiếu trong khuôn khổ HIFF 2024. Lần đầu tiên, khán giả tại Việt Nam có cơ hội gặp gỡ và giao lưu với những tên tuổi ưu tú của điện ảnh thế giới. Liên hoan phim quốc tế TP. HCM hứa hẹn trở thành một dấu ấn quan trọng cho sự phát triển của các hoạt động điện ảnh nói riêng và văn hóa nói chung.

>> Xem thêm: Liên hoan phim quốc tế TP. HCM: “Bữa tiệc” điện ảnh tầm cỡ và đa sắc màu
>> Xem thêm: Muôn vị nhân gian: Lại là Trần Anh Hùng và ngôn ngữ điện ảnh đầy chất thơ​