Cuisine “Bóc tách” gia vị thảo mộc trong bát phở Việt

Mới đây, phở bò Việt Nam lọt top 10 món ăn có nước dùng từ thịt ngon nhất thế giới do trang ẩm thực Taste Atlas gợi ý. Không phải ngẫu nhiên mà phở được đón nhận bởi bạn bè quốc tế và để lại ấn tượng khó phai trong lòng bất cứ thực khách nào. 

Điểm nhấn chính là phần nước dùng tinh túy được chắt lọc từ nước ninh xương bò, bắp bò, đuôi bò kết hợp cùng nhiều loại gia vị thảo mộc. Tất cả góp phần làm nên món phở nồng nàn hương vị, khiến ai ai cũng phải “xì xụp” thưởng thức vào bất cứ thời điểm nào trong năm. Ăn phở không biết bao nhiêu lần, có bao giờ bạn tò mò về những loại gia vị thảo mộc được sử dụng trong nước dùng?

Quế 

Nhắc đến quế là hình dung ra vị ngọt cay và mùi thơm nồng không lẫn vào đâu được. Tuy nhiên, vị cay của quế rất dễ chịu và không có tác dụng tăng độ cay cho nước phở. Trong khi đó, tính ngọt thơm đặc trưng của quế là “chìa khóa” để nồi nước dùng bao giờ cũng đậm vị và nồng nàn hương thơm. 

Sở dĩ mọi người thường bị hấp dẫn bởi nước nấu quế là do nguyên liệu này có khả năng kích thích khứu giác và cảm giác thèm ăn. Không chỉ là hương liệu cho món ăn truyền thống của Việt Nam, quế được biết đến là vị thảo dược quý trong Đông y với tác dụng chữa bệnh hàn, giảm đau, sát khuẩn...

Hoa hồi (đại hồi) 

Hoa hồi là loại cây có nguồn gốc từ Trung Quốc và Đông Bắc Việt Nam. Không những sở hữu hình dáng xinh đẹp với 8 cánh xếp thành hình sao hoặc nan hoa, hoa hồi còn là một trong các gia vị “cực phẩm” được các đầu bếp ưa chuộng sử dụng. 

Với vị ngọt dịu như cam thảo và tính cay tương tự quế, hoa hồi làm nên nồi nước dùng phở hấp dẫn và thơm ngon khó cưỡng. Mùi vị của hồi được “điểm” vào khéo léo đến mức người thưởng thức phải rất tinh tế mới nhận ra. Trong y học, hoa hồi có thể kích thích tiêu hóa, điều hòa khí huyết, trị cảm mạo, tăng sức đề kháng...

Tiểu hồi (hạt thì là)

Hồi nói chung được chia làm 2 loại là đại hồi và tiểu hồi. Giống với đại hồi, tiểu hồi cũng là “mảnh ghép” không thể thiếu trong nước dùng phở truyền thống. Tiểu hồi là quả chín, khô của cây thì là và có hình dạng khá tương đồng với hạt lúa. 

Loại hạt này có mùi thơm đặc trưng như đại hồi nhưng ở mức độ nhẹ hơn; mùi vị cũng thiên ngọt như cam thảo chứ không cay giống đại hồi. Tính ấm của tiểu hồi được dùng nhiều để làm ấm bụng do ngộ độc thức ăn, giữ ấm nội tạng, hỗ trợ điều trị chứng khó ngủ... 

Thảo quả 

Nhờ đặc tính thơm, cay, ngọt hòa quyện, thảo quả là một gia vị thuộc hàng “nữ hoàng” đã xuất hiện trong nhiều món ăn. Phở – “quốc hồn” ẩm thực Việt cũng không bao giờ thiếu được nguyên liệu này. Để tận dụng tối đa mùi thơm nồng và vị đậm đà, đầu bếp thường đập thật nhỏ thảo quả trước khi đem đi chế biến. Nhờ vậy, hương vị nước dùng phở như được nâng lên một tầm cao mới. 

Thảo quả cũng là dược liệu quý được sử dụng Đông - Tây y kết hợp. Trên phương diện Đông y, thảo quả hỗ trợ điều trị các bệnh lý về đường hô hấp, giúp tiêu đờm, giảm đau rát cổ họng. Còn trong Tây y, thảo quả có thể chống viêm, cải thiện vấn đề tiêu hóa.

Đinh hương 

Mùi thơm của đinh hương đặc biệt đến nỗi có thể khử mùi hiệu quả và tăng độ thơm nồng cho món ăn. Vì thế, đinh hương được sử dụng phổ biến trong ẩm thực, nhất là những món nước dùng được ninh từ các loại xương thịt. Chỉ cần bỏ một chút đinh hương vào nồi nước phở, bạn sẽ ngay lập tức cảm nhận được độ cay nhè nhẹ và ấm nồng rất đặc trưng. 

Ngoài ra, đinh hương là loại gia vị giàu vitamin B, C, D, K, E cùng các khoáng chất thiết yếu như canxi, protein và kali. Điều này khiến nước dùng phở không chỉ đậm đà, dậy mùi thơm mà còn cực kỳ bổ dưỡng. Một số tác dụng nổi bật khác là chăm sóc răng miệng, thư giãn tinh thần và kích thích tiêu hóa để ăn uống ngon miệng hơn. 

Hạt mùi (hạt ngò) 

Hạt mùi là phần hạt sấy khô từ rau mùi, được sử dụng để nêm nếm gia vị cho nước dùng phở. Hạt mùi có hương thơm dễ chịu, khử mùi hôi tốt và chứa nhiều dưỡng chất như axit béo, tinh dầu... Mùi vị của loại hạt này là sự đan xen giữa vị cay nhẹ và ngọt ngào. 

Ngoài lĩnh vực ẩm thực, hạt mùi được biết đến với đa dạng công dụng trong đời sống, từ y học đến làm đẹp. Ví dụ, hạt mùi có khả năng hỗ trợ sức khỏe tim mạch, cung cấp chất dinh dưỡng, tạo mùi thơm cho không gian nhà cửa, dưỡng da và chống lão hóa.

Trên đây là những gia vị thảo mộc cơ bản làm nên nồi nước dùng phở mang hương vị truyền thống suốt bao năm qua. Chúng thân thuộc đến mức chỉ cần cảm nhận hương thơm hòa quyện của các nguyên liệu, người ta có thể dễ dàng đoán ra món ăn đang được chuẩn bị, không gì khác, chính là phở. 

>> Xem thêm: Vị Tết miền Trung kết tinh trong bắp bò kho mật mía xứ Nghệ