The Art Corner Việt Hà Trần: nghệ thuật cũng giống như tình yêu, bạn phải đặt cả trái tim vào đấy!

by Châu Trần & Việt Hà Trần
photo by Việt Hà Trần

họa sĩ

Wednesday Oct 16, 2024

Giống như đi dạo trong một khu rừng đầy tiếng chim - vui vẻ và thư giãn, làm nghệ thuật đối với nhiếp ảnh gia/hoạ sĩ tranh trừu tượng Việt Hà Trần chính là thế! Khả năng sáng tạo và sự nhạy cảm của Việt Hà giúp cô có khả năng nhìn thấy vẻ đẹp ở mọi góc cạnh và thể hiện nó qua những tác phẩm mang phong cách riêng.

Xuất phát điểm từ “thế giới tài chính" nhưng niềm đam mê mãnh liệt với nghệ thuật đã giúp cô gặt hái nhiều thành công và có chỗ đứng trong “thế giới nghệ thuật". Mặc dù đã từng hợp tác với Vogue Italia, xuất hiện trên 120 tờ báo, tạp chí trên toàn thế giới và được Artprice (công ty hàng đầu thế giới về thông tin thị trường nghệ thuật) liệt kê là nghệ sĩ toàn cầu, đồng thời là thành viên của Hội nhiếp ảnh Hoàng gia Tây Ban Nha, nhưng nghệ sĩ Việt Hà vẫn chân phương một phong cách giản dị và dịu dàng của người phụ nữ Việt. Những tác phẩm của cô đã hé lộ một phần tâm hồn bí ẩn, nhưng vẫn còn nhiều điều thú vị ẩn sâu bên trong người phụ nữ vô cùng tài năng này.

Nghệ sĩ Việt Hà cùng BST “Wall of Nature” tại triển lãm ở New York

Thông tin nghệ sĩ (năm sinh, quê quán, chức vụ, nơi sinh sống hiện tại)

Tôi là Trần Việt Hà (1981), sinh ra và lớn lên ở Hà Nội. Tôi hiện đang sinh sống và làm việc tại Madrid, Tây Ban Nha từ năm 2008.

Vốn tốt nghiệp cử nhân Quản trị kinh doanh và thạc sĩ Quản trị Marketing, cơ duyên nào đã mang chị “từ thế giới tài chính đến với thế giới nghệ thuật”?

Tôi tốt nghiệp cử nhân Quản trị kinh doanh (tại Nhật Bản) và thạc sĩ Quản trị Marketing (tại Tây Ban Nha). Trước khi du học Nhật Bản, tôi học phổ thông chuyên Ngữ (tiếng Anh) và sau đó hai năm ngành văn hoá Anh - Mỹ. Do đó, suốt gần một thập kỷ, tôi được tiếp xúc văn hoá và văn học Anh. Ngày đó, tôi rất thích tiểu thuyết Anh - Pháp cổ điển, tôi đã đọc hàng trăm cuốn của các tác giả từ thế kỷ XVIII-XX. Nhờ đó mà tôi biết đến các trường phái nghệ thuật châu Âu và đam mê những gì thuộc về thế giới cổ điển. Sở thích đó đã theo tôi trong rất nhiều năm. Nhưng tôi chỉ bắt đầu tìm hiểu nghệ thuật khi đến Tây Ban Nha, nơi tôi sinh sống đã 16 năm nay.

Làm việc ở môi trường kinh doanh và tài chính áp lực, tôi luôn mong muốn một công việc có thể thỏa mãn được niềm đam mê sáng tạo. Tuy nhiên, từ lúc chụp những bức hình nghệ thuật đầu tiên cho đến khi quyết định từ bỏ sự nghiệp đang ổn định và rẽ sang nghệ thuật mất gần một thập kỷ. Lúc đó tôi làm marketing và tuyển sinh cho một trường đại học ở Madrid nhưng vẫn dành thời gian mỗi tối để nghiên cứu về nghệ thuật. Nghệ thuật đã mang đến cho tôi một thế giới mới, nơi tôi có thể tự do thể hiện cảm xúc và tư duy qua từng tác phẩm.

Tác phẩm “Who painted my dreams blue”

Việt Hà nổi tiếng với những bức ảnh chân dung khắc hoạ vẻ đẹp mỏng manh của người phụ nữ

Tôi đã tạo ra hàng nghìn tác phẩm được xuất bản ở nhiều báo, tạp chí trên toàn thế giới, nhiều triển lãm ở Tây Ban Nha, Pháp, Ý, Anh, Mỹ (New York và Los Angeles), Ấn Độ... và trên tám du thuyền đi vòng quanh thế giới. Nhìn lại, tôi thấy đó là một hành trình vô cùng gian nan mà chỉ thật sự có đam mê mới làm được.

Sở hữu rất nhiều tác phẩm được trưng bày và xuất bản rộng rãi trên toàn thế giới, vậy đâu là tác phẩm chị tâm đắc nhất trong hơn một thập kỷ đam mê và cống hiến?

Trong những năm qua, tôi đã có hàng trăm buổi chụp hình với ê kíp người mẫu, nhà tạo mẫu, nhà trang điểm, nhà thiết kế thời trang ở Tây Ban Nha và Việt Nam. Nhưng những tấm hình tôi tâm đắc nhất vẫn là bức ảnh chụp cô gái và hoa sen ở Hà Nội. Đó là khi tôi bắt đầu cầm máy năm 2013, trong một dịp về thăm gia đình ở Việt Nam.

Tác phẩm The Golden Lotus Lake

Ngoài ra, các dự án ở Việt Nam với các nhà thiết kế nổi tiếng như Văn Thành Công (bộ ảnh “The Golden Imprint”) và nhà thiết kế Huỳnh Hải Long (bộ ảnh “The Soul of Vietnam”) cũng là các tác phẩm tôi rất tâm đắc. Có lẽ xa Việt Nam hơn 20 năm nên tôi rất muốn tìm hiểu thêm về văn hoá nghệ thuật Việt Nam và mang nó vào các tác phẩm.

Bộ ảnh “The Golden Imprint”

Bộ ảnh “The Soul of Vietnam”

Trong những năm gần đây, người yêu nghệ thuật nhận thấy chị bắt đầu chuyển từ nhiếp ảnh chân dung sang nhiếp ảnh thiên nhiên và phong cảnh. Chị có thể chia sẻ thêm về lý do có sự thay đổi này?

Trong dịch Covid, tôi rất nhớ những chuyến đi du lịch vòng quanh thế giới của mình. Chẳng hạn như năm 2019 tôi đã bay đến 28 thành phố của 16 nước khác nhau như Nepal, Israel, Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ, Butan, Ai Cập, Iran, … Vì thế, tôi bắt đầu sáng tạo ra các tác phẩm từ những bức ảnh tôi đã chụp khi du lịch vòng quanh thế giới. Cũng từ đó, tôi chuyển hướng sang chụp thiên nhiên và phong cảnh, với mong muốn ghi lại vẻ đẹp yên bình và hoang dã của thiên nhiên.

Ngoài ra, nhận thức về bảo vệ thiên nhiên và môi trường cũng tác động lên tôi rất nhiều, chẳng hạn một số dòng sông ở phía bắc Tây Ban Nha hiện nay đã cạn nước, và nhiều dòng sông khác đang có nguy cơ. Mới ngày nào tôi chụp ảnh sông vẫn còn đầy nước! Thế giới thật đẹp, và tôi tự hỏi, trong khoảng 10-20 năm nữa, liệu con cái tôi có được ngắm nhìn những hồ nước và dòng sông tuyệt đẹp như thế không? Vì vậy, các tác phẩm gần đây của tôi thể hiện mối quan tâm sâu sắc đến tự nhiên, bảo vệ môi trường và hệ sinh thái bền vững.

Nói về nhiếp ảnh thiên nhiên thì không thể không nhắc đến BST “Wall of Nature" đã được công nhận trên toàn cầu và quốc tế ca ngợi. BST “Wall of Nature" này được thực hiện như thế nào?

BST “Wall of Nature” là loạt ảnh nghệ thuật được tạo ra dựa trên khu vườn thẳng đứng trước Caixaforum, một bảo tàng nghệ thuật ở Madrid, Tây Ban Nha. Khu vườn hoành tráng này, được thiết kế bởi nhà thực vật học người Pháp Patrick Blanc vào năm 2008, là một trong những bức tường sống xanh tươi nhất thế giới với hơn 250 loài và 15.000 cây.

Tôi đã chụp những tấm hình đầu tiên của khu vườn đứng ở Madrid từ năm 2016 nhưng phải đến năm 2019 trong một lần xem lại dữ liệu, tôi tình cờ thấy những bức ảnh này và lóe lên ý tưởng sáng tạo những tác phẩm theo trường phái nghệ thuật Ấn tượng. Trường phái Ấn tượng (Impressionism) là một phong cách nghệ thuật xuất hiện vào cuối thế kỷ 19 ở Pháp, tập trung vào việc thể hiện ánh sáng, màu sắc và khoảnh khắc của cuộc sống. Thay vì tái hiện các chi tiết thực, các họa sĩ ấn tượng dùng nét cọ nhanh, lỏng và tự do để thể hiện sự thay đổi của ánh sáng và chuyển động trong khung cảnh. Tranh ấn tượng thường sử dụng màu sắc tươi sáng, tương phản và không có sự pha trộn, tạo ra cảm giác rung động và sống động.

Bộ sưu tập “Wall of Nature XLII”

Bộ sưu tập "Wall of Nature"

Để thực hiện những tác phẩm này, tôi kết hợp ảnh chụp với những bức tranh trừu tượng tôi vẽ. Những bức đầu tiên được hoàn thành năm 2019 và đến năm 2023, 2024 tôi lại chụp thêm nhiều bức ảnh nữa, vì thiết kế của khu vườn sinh thái này thay đổi qua từng năm. Hiện tại tôi đã sáng tác hơn 70 tác phẩm "Wall of Nature". Một số chúng gần đây được triển lãm tại hội chợ ở New York.

Thông qua bộ sưu tập "Wall of Nature", tôi muốn đưa đến khán giả những tác phẩm nghệ thuật ấn tượng về thiên nhiên và thúc đẩy thông điệp bảo tồn thiên nhiên và môi trường sống vì các thế hệ tương lai.

Cuốn sách nhiếp ảnh đầu tay “Like a painting: Through the Eyes of the Soul” mới ra mắt năm nay. Với ấn phẩm đầu tiên này chị muốn gửi gắm điều gì bên trong?

Đã từ lâu tôi luôn ấp ủ xuất bản một cuốn sách và cơ hội tình cờ đến. Cuốn sách đầu tay này là lời tâm tình tôi muốn gửi đến bạn bè, nhà sưu tập, người yêu nghệ thuật. Tôi đặt tên là "Like a Painting" vì tác phẩm của tôi đứng giữa hai ranh giới nhiếp ảnh và tranh vẽ. Cuốn sách là bản tóm tắt quá trình hoạt động nghệ thuật của tôi trong hơn một thập kỷ qua và được chia thành nhiều chương nhỏ, mỗi chương tóm tắt một chủ đề khác nhau, trong đó, có một chương về chủ đề Việt Nam, gồm những bức ảnh sen và chân dung phụ nữ Việt Nam trong trang phục truyền thống.

Cuốn sách được xuất bản tại Đan Mạch và sẽ được trưng bày tại Thư Viện Hoàng Gia ở thủ đô Copenhagen cùng nhiều bảo tàng, phòng trưng bày ở nhiều nơi khác trên thế giới.

Ảnh bìa trong cuốn sách “Like a painting: Through the Eyes of the Soul” được chụp trên dãy Himalaya

“Gần đây tôi đắm chìm vào chủ nghĩa trừu tượng. Tôi muốn tạo ra những tác phẩm trừu tượng đầy màu sắc vào mùa hè này!”. Vậy đó vẫn sẽ là "sự bùng nổ của những cảm xúc nhẹ nhàng" hay truyền tải một tinh thần mới mẻ?

Là sự bùng nổ của những cảm xúc nhẹ nhàng. Rất nhiều nhà sưu tập khắp nơi trên thế giới đã nói với tôi là dù chủ đề gì đi chăng nữa, họ luôn tìm thấy sự tĩnh lặng trong các tác phẩm của tôi. Gần đây tôi thích mọi thứ liên quan đến trừu tượng, ngoài các tác phẩm nhiếp ảnh tôi còn vẽ tranh trừu tượng nữa.

Nghệ thuật trừu tượng đem đến cho người xem cơ hội tự cảm nhận tác phẩm theo chính nhân sinh quan của họ, khơi gợi trí tưởng tượng của từng cá nhân. Tôi đang hoàn thành và sắp giới thiệu với công chúng một số tác phẩm trừu tượng trong thời gian tới.

Tác phẩm tranh trừu tượng “Pink River"

Tác phẩm tranh trừu tượng “Romantic Garden" 2021

Là thành viên Hội đồng quản trị của Hội nhiếp ảnh Hoàng gia Tây Ban Nha, là người nước ngoài đầu tiên nắm giữ vị trí này, chị cảm thấy như thế nào?

Tôi thật sự rất vui và bất ngờ vì được bầu vào Hội đồng quản trị Hội Nhiếp ảnh Hoàng gia Tây Ban Nha, đây là mong muốn của tôi trong những năm gần đây. Tháng 3 vừa rồi giấc mơ này đã trở thành hiện thực và rất vinh dự cho tôi khi được chọn là người phát biểu trong lễ kỷ niệm 125 năm ngày thành lập Hiệp hội tháng 5 vừa qua, cùng với Bộ Trưởng Bộ Văn Hoá Tây Ban Nha và một số nhân vật tiêu biểu khác trong giới nghệ thuật nước nhà.

Nghệ sĩ Việt Hà cùng các thành viên trong Hội Nhiếp ảnh Hoàng gia Tây Ban Nha

Được thành lập vào năm 1899, Hội Nhiếp ảnh Hoàng gia Tây Ban Nha là một biểu tượng của nghệ thuật và di sản văn hóa hơn một thế kỷ qua. Mục tiêu của Hội là tiếp tục truyền cảm hứng cho những nhiếp ảnh gia thuộc mọi tầng lớp và trình độ, tạo điều kiện cho họ học hỏi, phát triển, ngoài ra giúp họ có cơ hội tiếp cận những buổi thuyết trình về các kỹ năng cần thiết để có thể sống được với nghề. Tôi đang trực tiếp hướng dẫn, dìu dắt một số thành viên của Hiệp hội các kỹ năng này. Hè này tôi thay mặt Hiệp hội làm giám khảo cho một kỳ thi nhiếp ảnh của thành phố Torrejon de Ardoz, Tây Ban Nha.

Có thể chia sẻ thêm về dự án nhiếp ảnh nghệ thuật vì cộng đồng “I FEMME” do chị khởi xướng.

“I FEMME” là một dự án nghệ thuật nhiếp ảnh do tôi và một người bạn sáng lập năm 2017 với mục đích tôn vinh vẻ đẹp và sự mạnh mẽ của người phụ nữ, đồng thời gây quỹ từ thiện để hỗ trợ các bé gái gặp hoàn cảnh khó khăn không có cơ hội đến trường ở Ấn Độ, Nepal và Việt Nam. Vì vậy, “I FEMME” không chỉ là một dự án nghệ thuật mang giá trị thẩm mỹ mà còn là cầu nối của lòng nhân ái, đưa nghệ thuật vào cuộc sống và lan tỏa những giá trị tốt đẹp.

Dự án “I FEMME” hoạt động trong hơn 3 năm từ 2017 cho đến khi phát sinh Covid, đã đóng góp được 20,000€ cho quỹ “Room to Read”. Trong quá trình hoạt động, tôi đã tổ chức nhiều triển lãm khác nhau và bán đấu giá các tác phẩm nhiếp ảnh tại Đại sứ quán Việt Nam ở Tây Ban Nha.

Nghệ sĩ Việt Hà tại triễn lãm gây quỹ cho dự án “I FEMME”

Trên trang cá nhân, chị chia sẻ những chuyến đi tác nghiệp ngang dọc khắp Việt Nam gần đây. Chị có thể bật mí một chút không? Đó có phải là series về vẻ đẹp đất nước và con người Việt Nam trong tương lai?

Đúng vậy. Những chuyến đi gần đây của tôi khắp Việt Nam tập trung vào phong cảnh và di sản văn hóa Việt, lồng ghép thêm việc bảo vệ môi trường. Tôi đến Ninh Bình, Sa Pa, Huế, Mỹ Sơn...và hiện tại đang sáng tạo những bức ảnh về chủ đề mùa mưa Sa Pa (bộ ảnh mang tên "Colors of the Rain”). Những bức ảnh này tôi vừa hoàn thành và đã gửi tới một cuộc thi nhiếp ảnh, tôi chưa chia sẻ với công chúng, nhưng tôi có thể bật mí một vài hình trong bài phỏng vấn với WOWWEEKEND!

Bộ ảnh "Colors of the Rain” sắp ra mắt

Dù đã đi hơn 50 nước trên thế giới nhưng tôi thấy đẹp nhất vẫn là phong cảnh Việt Nam. Sắp tới tôi sẽ chụp nhiều nơi khác nữa để công chúng trên toàn thế giới có thể cảm nhận sâu sắc vẻ đẹp Việt Nam qua ống kính một nghệ sĩ Việt Nam.

>>Xem thêm: Họa sĩ Bảo Nguyễn & những bức tranh dát vàng